Nasos Teodoridis is a member of the Human Rights Committee of the most popular political party currently in Greece - SYRIZA. He is responsible for the minorities sector and at the same time, he is a great and sincere friend of the Macedonians and not just those who live in Greece. For him, it is quite acceptable that our country is called Macedonia. But the opinions of the party members and the official positions of the party are not always the same, says Teodoridis in an exclusive interview for the Macedonian Radio and Television.
Στα τέλη του 1989 στη Φλώρινα μια ομάδα Ελλήνων πολιτών αποπειράθηκε να ιδρύσει πολιτιστικό σύλλογο με την επωνυμία «Στέγη Μακεδονικού Πολιτισμού».
Τα ελληνικά δικαστήρια ίσως με εντολές από πάνω, αρνήθηκαν διαδοχικά, σε όλες τις βαθμίδες, να τον αναγνωρίσουν και να τον εγγράψουν στα βιβλία του Πρωτοδικείου παράλογα, παράνομα και εναντίον βασικών αρχών και άρθρων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα δικαιώματα του Ανθρώπου (Ε.Σ.Δ.Α.).
Αμέσως μετά όπως ήταν φυσικό οι πολίτες αυτοί επιχείρησαν ξανά να αναγνωρίσουν το Σύλλογο. Προσέκρουσαν όμως σε νέα πεισματική άρνηση της Ελληνικής Δικαιοσύνης από το Πρωτοδικείο μέχρι και τον Άρειο Πάγο, δείχνοντας περιφρόνηση στην απόφαση του Ε.Δ.Α.Δ. Η δεύτερη προσφυγή της Στέγης στο Ε.Δ.Α.Δ έγινε το Δεκέμβριο του 2009 με την αμέριστη συμπαράσταση του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσινκι (Ε.Π.Σ.Ε) και της δικηγόρου τους κ. Έφη Τελλή
Με απόφαση του Ε.Δ.Α.Δ (30 Αυγούστου 2012) γίνεται δεκτή η προσφυγή και κοινοποιείται στην Ελλάδα η προσφυγή της Σ.Μ.Π. με το ερώτημα αν η άρνηση των ελληνικών δικαστηρίων να αναγνωρίσουν το σύλλογο είναι συμβατή με το δικαίωμα των αιτούντων για συνεταιρίζεσθαι. Αυτό το στάδιο είναι το πρώτο βήμα μια νέας νικηφόρας πορείας για την Στέγη Μακεδονικού Πολιτισμού, η διαδικασία της προσφυγής ενδέχεται να τελειώσει στα τέλη του 2013 με αρχές 2014.
Η συμπεριφορά της ελληνικής πολιτείας στην υπόθεση αυτή δείχνει ομοιότητες με την εξωτερική πολιτική της χώρας προς τη Δημοκρατίας της Μακεδονίας και αποτελεί αφετηρία της νέας επιθετικής αντι-Μακεδονικής πολιτικής τις τελευταίες δεκαετίες. Αμφισβητεί και δεν σέβεται το δικαίωμα του απροπροσδιορισμού στο λαό της γειτονικής χώρας απορρίπτοντας την ιδιαίτερη Μακεδονική εθνική ταυτότητα. Θεωρεί την Μακεδονικότητα αποκλειστικά ελληνική με επιχειρήματα βγαλμένα από μύθους πράγματα ξεπερασμένα για τον σύγχρονο κόσμο.
Παρόμοια συμπεριφέρεται προς τους Έλληνες πολίτες που εκφράζουν Μακεδονική εθνική ταυτότητα διαφορετική από αυτή που επιθυμεί και προσπαθεί να οικοδομήσει το ελληνικό κράτος εδώ και μερικές δεκαετίες, αρνούμενο να αναγνωρίσει την ύπαρξη της μέσα στην επικράτεια του.
Η καταδίκη της Ελλάδας, που αρνείται το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι σε Έλληνες πολίτες και μάλιστα σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις για δεύτερη φορά αποδεικνύει όχι απλά το έλλειμμα δημοκρατίας στη χώρα αλλά και την χρεοκοπημένη εθνική – εθνικιστική ιδεολογία σε ευρωπαϊκό θεσμικό επίπεδο.
Υπήρξε αναμφισβήτητα το πρόσωπο των ημερών. Ένας ολόκληρος κρατικός μηχανισμός κινητοποιήθηκε προκειμένου να τον συλλάβει. Ο λόγος; Για τον 27χρονο διαχειριστή της ιστοσελίδας «Γέρων Παστίτσιος», ο οποίος μιλά αποκλειστικά στο www.koutipandoras.gr , και στον Κώστα Βαξεβάνη, για την περιπέτειά του.
Όπως επισημαίνει ο ίδιος σκοπός του δεν ήταν να προσβάλλει το Γέροντα Παίσιο αλλά περισσότερο να σατιρίσει τα όσα κατά καιρούς αναφέρονται για τις διάφορες προφητείες και θαύματα, που σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και άνθρωποι της εκκλησίας αναφέρουν ότι δεν έγιναν ποτέ, ενώ κάποιοι πλουτίζουν επικαλώντας τα.
Μιλά ακόμη και για το περίφημο θαύμα, το οποίο αναπαράχθηκε από δεκάδες blogs και sites, το οποίο όπως λέει το προώθησε προκειμένου να δείξει το πόσο ευκολόπιστοι είναι κάποιοι αλλά και το πόσο αναξιόπιστα είναι τα blogs.
Αναφέρει ακόμη το πώς κινήθηκαν οι αρχές προκειμένου να τον συλλάβουν και υπογραμμίζει χαρακτηριστικά ότι αυτό που ενόχλησε πιο πολύ ήταν η τρομακτική δημοφιλία που απέκτησε η σελίδα τον τελευταίο μήνα, καθώς εδώ και ένα χρόνο λειτουργούσε δίχως κανένα πρόβλημα. Και σημειώνει ότι όλα έγιναν επειδή δεν μπορούν να ασχοληθούν με τα ουσιώδη που απασχολούν την καθημερινότητα και βρήκαν την περίπτωσή του.
Επειγόντως κάποιος να ενημερώσει τον Τσίπρα ότι το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας δεν αναφέρει πουθενά «ότι στόχος τους είναι να επεκταθούν μέχρι το Αιγαίο» όπως επί λέξη είπε.
Επειγόντως κάποιος να ενημερώσει τον Τσίπρα ότι τέτοιοι «επεκτατικοί στόχοι» υπάρχουν μόνο στα αρρωστημένα συνομωσιολογικά μυαλά εθνικιστών ένθεν και κακείθεν.
Επειγόντως κάποιος να εξηγήσει στον «εν αναμονή Πρωθυπουργό» ότι οι δηλώσεις του στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης 2012 σχετικά με το Μακεδονικό είναι ακριβής αναπαραγωγή, δυστυχώς σε θεσμικό επίπεδο, των φοβικών αντιλήψεων τις οποίες συστηματικά καλλιεργούν στη Βόρειο Ελλάδα οι Άνθιμοι, Παπαθεμελήδες, Ψωμιάδηδες και λοιποί εθνικόφρονες .
Εκτός κι αν… ο Τσίπρας έκανε τις δηλώσεις ηθελημένα προκειμένου να γίνει αρεστός στους Άνθιμους, Παπαθεμελήδες, Ψωμιάδηδες και λοιπούς εθνικόφρονες οπότε… αλλάζει το πράμα για όσα ξέραμε μέχρι σήμερα για τον «εν αναμονή Πρωθυπουργό»…
Η Κοινότητα των Μακεδόνων στη Κροατία ιδρύθηκε στις 22.12.1991 και ήδη 21 χρόνια δραστηριοποιείται ως εθνική κοινότητα, ως μη πολιτικός και μη κερδοσκοπικός σύλλογος. Η βασική της δραστηριότητα αποτελείται από την διαφύλαξη της εθνικής μακεδόνικης ταυτότητας και οντότητας, διατήρηση της μακεδόνικης γλώσσας, της παράδοσης, του γραπτού λόγου, του πολιτιστικού και φυσικού μακεδόνικου πλούτου, των ιστορικών γεγονότων και αληθειών, όπως και διατήρηση και ανάπτυξη στενών επαφών και συνεργασίας με τη Δημοκρατία της Μακεδονίας και τους εθνικά Μακεδόνες της Σερβίας, Αλβανίας, Ελλάδας, Βουλγαρίας, αλλά και τους Μακεδόνες της διασποράς.
Βασικός στόχος των μελών της Κοινότητας είναι να ζουν ως πιστοί και αξιοπρεπείς πολίτες της Κροατίας, αξιοπρεπείς πρεσβευτές των απανταχού Μακεδόνων.
Στην σύνθεση της Κοινότητας δραστηριοποιούνται έξι μακεδόνικοι πολιτιστικοί συλλόγοι:
“Όχριντσκι Μπίσερ“ – στην πρωτεύουσα Ζάγκρεμπ, “Μπράκια Μιλαντίνοβτσι“ –στην πόλη Όσιεκ, “Ίλιντεν“ –στην πόλη Ριέκα, “Μακεντόνια“ –στην πόλη Σπλιτ, “Μπίλιανα“ –στην πόλη Ζάνταρ και “Σβέτι Κίριλ ι Μέτοντιι“ –στην πόλη Πούλα.
Ο προγραμματικός προσανατολισμός της Κοινότητας και των συλλόγων της, είναι πολύ φιλόδοξος και ποικίλος και αποτελείται από διαφόρων ειδών δραστηριότητες, όπως: μουσικές-θεατρικές, καλλιτεχνικές-εκθεσιακές, λογοτεχνικές-γλωσσολογικές, πληροφοριακές-εκπαιδευτικές, μορφωτικές-παιδαγωγικές, ιστορικές-εκδοτικές κ.α.
Σε επίπεδο Κοινότητας εορτάζονται όλες οι μεγαλύτερες μακεδόνικες γιορτές και επέτειοι. Κάθε χρόνο, παραδοσιακά γιορτάζεται η Μακεδόνικη Επανάσταση του Ίλιντεν, όπως και “Ημέρα της Κοινότητας”, “Ημέρες του Μακεδόνικου Πολιτισμού”, “Ημέρα του Ράτσιν”, “Ημέρες των Αδελφών Μιλαντίνοβτσι“, “Ημέρες των Αγίων Κίριλ και Μέτοντι”, οργανώνονται διάφορες εκθέσεις, παρουσιάσεις και πολλές άλλες εκδηλώσεις. Ιδιαίτερη επιτυχία της Κοινότητας αποτελεί η οργάνωση του Θερινού Σχολείου Μακεδόνικης Γλώσσας στην πόλη Ρόγκατςς, Σσόλτα, όπου εδώ και περισσότερα χρόνια, παιδιά από την Κροατία, αλλά και από άλλες χώρες, μαθαίνουν τη μακεδόνικη γλώσσα.
Έχουν ανοίξει και λειτουργούν επιπρόσθετες διδασκαλίες μακεδόνικης γλώσσας για παιδιά, σε σχολεία του Ζάγκρεμπ, της Πούλα, Όσιεκ, Ριέκα, Σπλιτ και από την σχολική χρονιά 2011/2012 και στην πόλη Βούκοβαρ, ενώ ξεκίνησαν και εκπομπές στη μακεδόνικη γλώσσα, με τίτλο “Македонски минути-Μακέντονσκι μίνουτι (Μακεδόνικα λεπτά)” σε δύο κρατικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, πανκροατικής εμβέλειας.
Οι μακεδόνικοι σύλλογοι έχουν δημιουργήσει διάφορα τμήματα, όπως: φολκλόρ, τραγουδιού, μουσικών οργάνων, ανάγνωσης-απαγγελίας, αθλητισμού, παιδικών δραστηριοτήτων, έθνο εργαστηρίων, μαγειρέματος κ.α. Οι μακεδόνικοι αυτοί σύλλογοι, διοργανώνουν και δικές τους εκδηλώσεις, ενώ εμφανίζονται και σε εκδηλώσεις σε όλη την Κροατία και ευρύτερα.
Οι δραστηριότητες της Κοινότητας χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό της Κροατίας, μέσω του Συμβουλίου εθνικών μειονοτήτων της Κυβέρνησης της Κροατίας, χρηματοδότησης από τους κατα τόπους δήμους και περιφέρειες, όπως και από χορηγίες και δωρεές φυσικών προσώπων. Η υλοποίηση των προγραμμάτων παρουσιάζεται από την Κροατική Ραδιοτηλεόραση, μέσω των προγραμμάτων για τις εθνικές μειονότητες, από τις εφημερίδες και τα υπόλοιπα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Οι Μακεδόνες της Κροατίας είναι επίσημα αναγνωρισμένοι από το κράτος και αποτελούν μία από τις 22 επισήμως αναγνωρισμένες μειονότητες της χώρας!!. Σήμερα στην Κροατία ζουν περίπου 10.000 Μακεδόνες, από τους οποίους οι 1000 περίπου κατάγονται από τα μακεδόνικα χωριά της Ελλάδας.
Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά δημόσια στην παρουσίαση της Β’ αναθεωρημένης έκδοσης του ABECEDAR που πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουλίου 2007 στη Μελίτη / Ovcharani Φλώρινας από το Ουράνιο Τόξο πολιτικό κόμμα των εθνικά Μακεδόνων στην Ελλάδα.
Στο παραπάνω πολύ ωραίο βίντεο ακούγεται μόνο ένα μικρό μέρος των στίχων του παλιού πηγαίου μακεδονικού τραγουδιού “ЛЕРИН КОСТУР РАСПЕЈАНИ – LERIN KOSTUR RASPEJANI - ΦΛΩΡΙΝΑ KAI ΚΑΣΤΟΡΙΑ ΤΡΑΓΟΥΔΟΥΝ”προσαρμοσμένο στις ανάγκες πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε όλους τους στίχους:
Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεώτεροι:
- 8 Σεπτεμβρίου 1991: Ο Κίρο Γκλιγκόροφ κηρύττει την ανεξαρτησία της Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
- 28 Απριλίου 1992: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κρίνει δηλώσεις του Γκλιγκόροφ.
Πέρασαν αρκετά χρόνια από το 1991-92: Ο πανδαμάτωρ χρόνος, αργά αλλά σταθερά, αποδεικνύει ποιος από τους δυο πολιτικούς ηγέτες ήταν περισσότερο διορατικός…
Ο Παναγιώτης Σόμαλης γεννήθηκε στη Νίκαια της Αττικής από πατέρα μικρασιατικής καταγωγής και μητέρα Βλάχα από Ήπειρο. Σπούδασε Βιοϊατρικές επιστήμες στο Λονδίνο και ειδικεύτηκε στην Τοξικολογία. Στην Αγγλία εργάστηκε ως καθηγητής χημείας στη μέση εκπαίδευση.
Επίσης σπούδασε την ψαλτική τέχνη και πάνω από είκοσι χρόνια ψάλλει σε τακτική βάση, ασχολούμενος επίσης με μουσικολογικές έρευνες, ειδικά στο χώρο της ψαλτικής στα Βαλκάνια. Εργάζεται ως στέλεχος εταιρείας με ιατρικά είδη. Πλην της ελληνικής, ομιλεί και γράφει την αγγλική, τη γαλλική, τη μακεδονική και τη σερβική. Επίσης γνωρίζει την εκκλησιαστική σλαβική γλώσσα και σε μέτριο επίπεδο την αρωμουνική (βλάχικη γλώσσα).
1. Κύριε Σόμαλη. Έλληνας πολίτης, με βλάχικη καταγωγή από πλευράς μητέρας και γνωρίζετε τη μακεδόνικη γλώσσα. Πώς συνέβη το γεγονός;
Τη μακεδονική γλώσσα την άκουσα για πρώτη φορά στο Λονδίνο στα μέσα της δεκαετίας του 80. Είχα πάει για ένα θερινό εντατικό πρόγραμμα Αγγλικών. Στο πολυεθνικό γκρουπ των μαθητών υπήρχε και η Βάσω από την Καστοριά. Άρεσε σε όλους μας, όμως ένας δεκαεπτάχρονος «Γιουγκοσλάβος» από την πρώτη μέρα έκανε στενό μαρκάρισμα στη Βάσω και τελικά αυτός την κέρδισε! Και δεν έφτανε που την κέρδισε και κυκλοφορούσαν συνέχεια χεράκι-χεράκι, μιλούσαν και οι δύο «σερβικά» και της τραγουδούσε «άη ντα μπέγκαμε μωρή Βάσε..β γκράντα Σόλουνα»!!!
Και είχα την απορία: καλά ο Γιουγκοσλάβος μίλαγε τη γλώσσα του - η Βάσω όμως πού την έμαθε αυτή τη γλώσσα, αφού καλά-καλά αγγλικά δεν ήξερε! Σκέφτηκα να ρωτήσω πώς η Βάσω έμαθε «σερβικά». Πού να ήξερα όμως ότι αυτή η ερώτηση θα δημιουργούσε ακόμη περισσότερα ερωτηματικά.
- «Δεν μιλάω σερβικά, μιλάω τα ντόπια, που τα έμαθα από τη γιαγιά μου…» ήταν η φοβισμένη απάντηση της Βάσως.
- «Ναι, αλλά και ο Ζίβκο μια χαρά σε καταλαβαίνει και δεν είναι Καστοριανός», της απάντησα.
Και η αντίδραση του Ζίβκο, αυτή και αν μπέρδεψε τα πράγματα:
- «Φίλε μου, εγώ είμαι Μακεδόνας και η Βάσε είναι κι αυτή Μακεδόνισσα! Και δεν μιλάμε σερβικά, μιλάμε μακεδονικά. Η Βάσε τα μιλάει σαν τη γιαγιά μου που κι αυτή έφυγε από το χωριό της, ένα χωριό κοντά στο χωριό της Βάσε, κυνηγημένη από τον ελληνικό στρατό…»
Και άλλα πολλά είπε ο Ζίβκο, μιλώντας με πάθος και περιμένοντας να τσακωθεί μαζί μου εάν διαφωνούσα. Αντίθετα, εγώ έδειξα ενδιαφέρον για τη γλώσσα του Ζίβκο και της Βάσε και τους είπα ότι και στο χωριό της μητέρας μου κάποιοι μιλάνε μια διαφορετική γλώσσα: λένε «buna dzua» για καλημέρα και άλλα πολλά. Ο Ζίβκο γέλασε λέγοντάς μου αστεία για την τσιγγουνιά των Βλάχων. Η Βάσε όμως ήταν λιγάκι προβληματισμένη και ζήτησε η υπόθεση να μην διαδοθεί. Οπότε, όταν πολλοί απορούν πώς έμαθα μακεδονικά κλπ απαντώ χαμογελώντας σαν τον Αλέξανδρο Δουμά (πατέρα): «Cherchez la femme!»
Αργότερα, σαν φοιτητής στο Λονδίνο, έμαθα τα (τότε) σερβοκροατικά (τα διάλεξα σαν μάθημα επιλογής) και από το 2002 και μετά άρχισα να ταξειδεύω για υποθέσεις της εταιρείας που εργαζόμουν στη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Σκέφτηκα ότι καλή μεν η επικοινωνία με τους συνεργάτες μου στη σερβική, αλλά καλύτερο να μάθω μακεδονικά, να μπορώ να κυκλοφορώ άνετα, να αγοράζω, να μιλώ κλπ. Κάποιοι φίλοι και συνεργάτες μου έκαναν δώρο λεξικά και βιβλία γραμματικής και το αποτέλεσμα ήταν καλό! Η μακεδονική σαν γλώσσα έχει μεγάλη ομοιότητα με την ελληνική και πιστεύω ότι η εκμάθησή της είναι εύκολη. Με δυσκόλεψε βέβαια πολύ το υποχρεωτικό διπλό αντικείμενο, τόσο χαρακτηριστικό της μακεδονικής γλώσσας (πχ Отвори ја книгата!) [μτφρ: άνοιξέ το το βιβλίο].
2. ,,Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν εθνικά Μακεδόνες,, ή το πιο πρόσφατο ,,Υπάρχουν πολλοί λίγοι σλαβόφωνοι, κάπου εκεί στη Φλώρινα,,. Σχολιάστε το.
Η απάντησή μου είναι από την Καινή Διαθήκη «έρχου και ίδε»! Υπηρέτησα τη στρατιωτική μου θητεία στην περιοχή της Γουμένισσας και, προς μεγάλη μου έκπληξη, διεπίστωσα ότι η μακεδονική γλώσσα που την θεωρούσα περιορισμένη στην περιοχή της Καστοριάς (άντε και της Φλώρινας!), ακουγόταν και εκεί αλλά και στα μέρη της Έδεσσας. Αργότερα ανεκάλυψα ότι έφτανε και σε χωριά της Νάουσας! Όποιος θέλει να μάθει εάν υπάρχουν εθνικά Μακεδόνες ή όχι, μπορεί:
α) να αποβάλει τις παρωπίδες του εθνικισμού
β) να κάνει μια βόλτα σε αυτά τα μέρη και να παρακολουθήσει ένα πανηγύρι και
γ) να διαβάσει τη σχετική πλούσια βιβλιογραφία!
3. Γνωρίζετε επίσης και τη βλάχικη γλώσσα, τη μητρική σας γλώσσα. Η επίσημη θέση του κράτους είναι ότι δεν υπάρχει βλάχικη γλώσσα, ούτε βλάχικη συνείδηση. Ποιά η άποψή σας;
Για το σόϊ του μακαρίτη του πατέρα μου ήμουν «ο γιος της Βλάχας». Κάτι γριες θειες έλεγαν στη μάνα μου «Καλός ο άντρας σου, αλλά γκρέκος (Έλληνας). Εάν Έλληνες και Βλάχοι είναι ακριβώς το ίδιο, όπως διατείνονται οι λογής-λογής «ειδήμονες» δεν θα άκουγα τέτοια σχόλια! Και μη νομίζετε ότι έχει να κάνει με την καταγωγή (π.χ. Πελοποννήσιος- Κρητικός). Μέχρι την δεκαετία του ΄50 οι γάμοι των Βλάχων γίνονταν σε πολύ στενό κύκλο, πάντα στα πλαίσια της φάρας-φυλής, και η νύφη έπρεπε να προέρχεται από συγκεκριμένους Βλάχικους οικισμούς. Ο Αλμυρός ήταν το μέρος που για πρώτη φορά έγινε γάμος ενός Βλάχου με μη Βλάχα νύφη, και το φαινόμενο αυτό μετά εξαπλώθηκε και σε άλλους Αρβανιτοβλάχικους οικισμούς. Το περιστατικό αυτό έγινε τραγούδι γιατί θεωρήθηκε ασύλληπτο και ανάρμοστο γεγονός για την εποχή εκείνη! (Περισσότερα βλ.ttp://www.vlahoi.net/tragoudia-xoroi/tragoudi-gia-tous-vlahous-tou-almirou.html)
Η βλάχικη γλώσσα υπήρχε και υπάρχει, αν και το μέλλον της στην Ελλάδα είναι δυσοίωνο.
Ακόμη και ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως στην πρόσφατη επίσκεψή του στο Νυμφαίο (Νέβεσκα) αναφέρθηκε σε αυτήν, χαρακτηρίζοντάς την βέβαια «προφορικό ιδίωμα» ή κάτι τέτοιο. Οπωσδήποτε υπάρχουν διάφορες διάλεκτοι και η γλώσσα δεν έχει σύγχρονες λέξεις (τηλεόραση, αυτοκίνητο κλπ). Δεν μπορεί όμως να χαρακτηρισθεί ως διάλεκτος της ελληνικής. Και φυσικά το χιλιοειπωμένο επιχείρημα ότι «τα βλάχικα δεν γράφονται» χρειάζεται να ειπωθεί σωστά «τα βλάχικα δεν γράφονται με ελληνικό αλφάβητο», όπως και τα αγγλικά, τα γαλλικά κλπ. μη ελληνικές γλώσσες!
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξημένο ενδιαφέρον για τους Έλληνες της Κάτω Ιταλίας ώστε να διατηρήσουν αφενός τη διάλεκτό τους και τις παραδόσεις τους και αφετέρου να μάθουν και τη νέα ελληνική. Χαίρομαι ιδιαιτέρως για αυτό. Μήπως όμως θα έπρεπε να υπάρξει ανάλογο ενδιαφέρον από το ελληνικό κράτος και για τις μη ελληνόφωνες παραδόσεις της Ελληνικής επικράτειας;
4. Παρεβρεθήκατε και στους δύο ετήσιους χορούς της εφημερίδας των εθνικά Μακεδόνων στην Ελλάδα, Нова Зора, ενώ πολλοί Μακεδόνες φοβήθηκαν, παρασυρμένοι από την κρατική προπαγάνδα, μην τους ,,χαρακτηρίσουν,,. Πώς το αποφασίσατε και ποιά τα αισθήματα και οι εντυπώσεις που λάβατε;
Εγώ είδα τον χορό αρχικά σαν μια ευκαιρία διασκέδασης (η μακεδονική μουσική μου αρέσει) και συνάντησης με παλιούς και νέους φίλους. Και τις δύο φορές πέρασα πολύ όμορφα και μου έκανε μεγάλη εντύπωση η ζωντάνια και το πάθος για τη μακεδονική μουσική των νέων ανθρώπων. Βέβαια, αν και αρκετοί είχαν πει ότι θα έρθουν, τελικά δεν εμφανίστηκαν με αστείες δικαιολογίες, φοβούμενοι επεισόδια και χαρακτηρισμούς. Έτσι όμως δεν γίνεται τίποτε. Εάν δεν έχουν το θάρρος να πάνε σε ένα χορό με σαφές πολιτικό μήνυμα, τότε θα συνεχίσουν να ζούνε στο περιθώριο, να είναι οι «ανύπαρκτοι». Βέβαια, ορισμένα «σύγχρονα» τραγούδια που άκουσα δεν μου άρεσαν ιδιαίτερα… Θα προτιμούσα να επιμείνουμε σε τραγούδια αυστηρά παραδοσιακά.
5. Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, Άνθιμος, εθνικισμός, δηλώσεις μίσους, προτροπή σε βανδαλισμούς και συγκρούσεις (μακεδόνικο ραδιόφωνο, Μελίτη), χριστιανική αγάπη…Συμβαδίζουν;
Φυσικά και όχι! Σαν χριστιανός θλίβομαι ειλικρινά με αυτά τα παρακμιακά φαινόμενα. Ο χριστιανός αγαπά μεν την πατρίδα του, υπερασπίζεται τα δίκαιά της, αγωνίζεται για αυτήν όταν πρέπει και επαναλαμβάνει τη βιβλική ρήση: «πῶς γὰρ δυνήσομαι ἰδεῖν τὴν κάκωσιν τοῦ λαοῦ μου καὶ πῶς δυνήσομαι σωθῆναι ἐν τῇ ἀπωλείᾳ τῆς πατρίδος μου;» (Εσθήρ 8:6).
Άλλο όμως η φιλοπατρία, άλλο η πατριδοκαπηλία και ο εθνικισμός. Ο Κύριος λέγει: «Εγώ όμως σας λέγω, Αγαπάτε τους εχθρούς σας, ευλογείτε εκείνους, οίτινες σας καταρώνται, ευεργετείτε εκείνους, οίτινες σας μισούσι, και προσεύχεσθε υπέρ εκείνων, οίτινες σας βλάπτουσι και σας κατατρέχουσι…» (Ματθαίος 5,44). Δεν λέγει αγάπα τον Έλληνα ή τον πατριώτη σου ή αυτόν που σε αγαπά. Αλλά λέγει αγάπα τον συνάνθρωπό σου, όποιος και να είναι αυτός ακόμα και ο εχθρός σου!
Επίσης τα λόγια του αποστόλου Παύλου πρέπει να μας προβληματίσουν: «οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ.» «Εάν ταις γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπην δε μη έχω,γέγονα χάλκος ήχων ή κύμβαλον αλαλάζον. και εάν έχω προφητείαν και είδω τα μυστήρια πάντα και πάσαν την γνώσιν, και εάν έχω πάσαν την πίστιν, ώστε όρη μεθιστάνειν, αγάπην δε μη έχω, ουδέν είμι. και εάν ψωμίσω πάντα τα υπάρχοντά μου, και εάν παραδώ το σώμα μου ίνα καυθήσομαι, αγάπην δε μη έχω, ουδέν ωφελούμαι».
Μελετώντας την Καινή Διαθήκη, και συγκεκριμένα τόσο τα τέσσερα Ευαγγέλια όσο και τις Πράξεις των Αποστόλων αλλά και τις επιστολές, βλέπουμε την πρωτοπορία των ιδεών που αποπνέει και τη διαχρονικότητα των αντιλήψεων που υποστηρίζει. Μέσα σε μια εποχή έντονων φυλετικών, πολιτιστικών, κοινωνικών και οικονομικών διακρίσεων (1ος μ.Χ. αιώνας) η Καινή Διαθήκη υποστηρίζει απόψεις έντονα ανατρεπτικές και ρηξικέλευθες για την εποχή της συγγραφής της. Ο Χριστός μέσα από την προφορική του διδασκαλία και το κείμενο της Καινής Διαθήκης άλλαξε τα δεδομένα, τις προτεραιότητες και τις παγιωμένες αντιλήψεις και διακήρυξε ότι :
1. όλοι είναι ίσοι απέναντι στο Θεό
2. όλοι έχουν ίσες ευκαιρίες για γνώση του Θεού
3. όλοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις σαν χριστιανοί
Κατάργησε, δηλαδή, τις διαχωριστικές γραμμές που υπήρχαν ανάμεσα σε διαφορετικούς πολιτισμούς, πληθυσμιακές και κοινωνικές ομάδες και που αφορούσαν διαφορετικές γλώσσες, θρησκείες, ηθικές αρχές, ήθη και έθιμα, πολιτικά συστήματα και κοινωνικές προκαταλήψεις. Όλα αυτά βρήκαν πεδίο εφαρμογής μέσα στις πρώτες κοινότητες των χριστιανών, στις μετονομαζόμενες αργότερα «εκκλησίες».
Προσπαθώντας να συνδέσουμε το παρελθόν με το παρόν θα διαπιστώσουμε ότι ο σεβασμός, και η αποδοχή κάθε διαφορετικότητας είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να μπορέσει το κάθε άτομο να φτάσει στην αυτοπραγμάτωσή του, να καταφέρει δηλαδή να ικανοποιεί τις ανάγκες του και να είναι ευχαριστημένο με τον εαυτό του, αλλά παράλληλα να συμμετέχει δημιουργικά και γόνιμα στην προσπάθεια για αναβάθμισης της κοινωνίας συνεισφέροντας με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και αλληλεπιδρώντας με τους σημαντικούς «άλλους».
Εξάλλου, το κήρυγμα στην εκκλησία πρέπει να γίνεται για την πνευματική οικοδομή του ποιμνίου.
- Το να υβρίζονται οι εθνικά Μακεδόνες ή να καλείται το εκκλησίασμα σε βανδαλισμούς οικοδομεί πνευματικά τον ακροατή;
- Το εάν η γειτονική μας χώρα ονομάζεται «δημοκρατία της Μακεδονίας» ή «Χαβάη» επηρεάζει τη σωτηρία μου;
- Γιατί να αναλωνόμαστε στο να βρίσκουμε αντίχριστους ή συνομωσίες και να μην αναζητούμε να γνωρίσουμε τον Χριστό; Διότι εάν Τον είχαμε γνωρίσει σίγουρα δεν θα μας ενδιέφεραν όλα αυτά.
Θα μιλήσω με αυστηρή εκκλησιαστική γλώσσα: μπορεί κάποιος να αγωνίζεται νυχθημερόν για την ελληνικότητα της Μακεδονίας, εάν όμως δεν ζει μυστηριακή ζωή σαν πιστός χριστιανός δεν σώζεται! Ο ίδιος ο Χριστός αρνήθηκε να αναμειχθεί στα πολιτικά δρώμενα της εποχής του, όταν το Ισραήλ στέναζε κάτω από την Ρωμαϊκή δουλεία. Ο λόγος του ήταν λόγος αγάπης, ελπίδας και παρηγοριάς, όχι λόγος μίσους! Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι μετά την Δευτέρα Έλευση του Κυρίου μας θα πάψει η Ιστορία, θα πάψει ο Πολιτισμός, θα πάψουν οι πατρίδες, τα ανθρώπινα σύνορα, τα εθνικά νομίσματα και όλα αυτά τα ανθρώπινα κατασκευάσματα τα οποία υπόκεινται στην φθορά.
Βέβαια, για να μην κατηγορηθώ για μεροληψία, να αναφέρω ότι παρακμιακά φαινόμενα, αντίστοιχα με αυτά Ελλήνων ιεραρχών, εντόπισα και στη γείτονα χώρα, στη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Το ότι είμαι ένας Έλληνας πολίτης, ενεργό μεν μέλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος, αλλά ομιλώ τη μακεδονική γλώσσα και δεν ασπάζομαι ακραίες εθνικιστικές αντιλήψεις, δυσκόλεψε τη ζωή κάποιων εκκλησιαστικών προσώπων της Ορθόδοξης Μακεδονικής Εκκλησίας που είχαν σαν εύκολη λύση την καραμέλα του κακού Έλληνα που μισεί τους Μακεδόνες! Οπωσδήποτε, εκεί το φαινόμενο δεν έχει λάβει τόση έκταση, όσο στην Ελλάδα, όπου, δυστυχώς, το δόγμα «η Μακεδονία είναι ελληνική» τείνει γίνει προϋπόθεση σωτηρίας, όπως η πίστη στην Αγία Τριάδα!
6. Ασχολείστε με την ψαλτική και μάλιστα, εκτός των άλλων, ψάλετε και στη μακεδόνικη γλώσσα. Αδιανόητο για τα ελληνικά δεδομένα.
Δυστυχώς στην μετεμφυλιακή Ελλάδα συνδέσαμε το ενεργό μέλος της εκκλησίας με τον πολιτικό υπερσυντηριστισμό! Εγώ απέχω από τέτοιες ιδεολογίες! Σχετικά με την ψαλτική να πω ότι από το 2002 που άρχισα να ταξιδεύω στη Δημοκρατία της Μακεδονίας για επαγγελματικούς λόγους με προβλημάτισε η λειτουργική μουσική που χρησιμοποιούσαν οι εκκλησίες εκεί, τη βρήκα εξαιρετικά κακής ποιότητας! Δυστυχώς με την ενσωμάτωσή της στη Σερβία η τοπική εκκλησία σερβοποιήθηκε, η υπάρχουσα βυζαντινή μουσική θεωρήθηκε στοιχείο βουλγαρικής προπαγάνδας και στη λατρεία χρησιμοποιήθηκε η δημοτικοφανής σερβική εκκλησιαστική μουσική αν και υπήρξαν και εξαιρέσεις και αντιδράσεις.
Τα τελευταία δέκα χρόνια με την φροντίδα φωτισμένων και ελληνομαθών κληρικών και λαϊκών η βυζαντινή μουσική έχει κάνει σημαντικές προόδους: ήδη τρία παιδιά απόφοιτοι του εκκλησιαστικού λυκείου Σκοπίων «Αγ. Κλήμης» σπουδάζουν τη θεολογική επιστήμη και την εκκλησιαστική μουσική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
7. Η Ελλάδα ζει μια τεράστια οικονομική αλλά και κυρίως κοινωνική κρίση, με το ρατσισμό, τη ξενοφοβία, το ναζισμό, να θηριεύουν και βασιλεύουν. Πού, κατά την άποψή σας, οδηγεί αυτή η κατάσταση; Τί είναι αυτό που θα εκδημοκρατίσει τη χώρα και θα την ελευθερώσει από τους ,,μεσαιωνικούς,, τρόπους αντίληψης;
Φοβάμαι ότι τα χειρότερα έρχονται. Το έλλειμμα παιδείας που σαν Νεοέλληνες μας χαρακτηρίζει βοηθά στην ανάπτυξη της ξενοφοβίας και όλων των αρνητικών στοιχείων που αυτή συνεπάγεται. Και δεν αναφέρομαι στη στείρα γνώση, στην αποστήθιση κειμένων. Εννοώ την παιδεία που μπορεί να λάβει ο καθένας και εκτός σχολείου, διαβάζοντας, μελετώντας, παρακολουθώντας σχετικές εκδηλώσεις. Εκεί λοιπόν χρειάζεται να επιμείνουμε: στην παιδεία. Βέβαια, επειδή, ναι μεν χαρακτηρίζομαι από ευρύτητα πνεύματος, αλλά παραμένω πάνω από όλα χριστιανός, θα πω ότι ο πραγματικά ριζοσπαστικός τρόπος εκδημοκρατισμού μιας χώρας και ενός λαού είναι το μήνυμα του Ευαγγελίου!
8. Έχετε ζήσει στο Λονδίνο, ζείτε στην Αθήνα, έχετε επισκεφτεί πολλές βαλκανικές χώρες, ζήσατε από κοντά τους εθνικά Μακεδόνες της Ελλάδας, καλλιεργείτε τη βλάχικη καταγωγή σας. Ποιό το μήνυμα που θα θέλατε να στείλετε μέσω της συνέντευξης αυτής;
Να πάψουμε να είμαστε σαν τη στρουθοκάμηλο με το κεφάλι βυθισμένο στην άμμο. Να αντιληφθούμε ότι ζούμε στον 21ο αιώνα. Να καταλάβουμε ότι η Ελλάδα δεν είναι αποκομμένη από τον υπόλοιπο κόσμο και ότι οι διάφορες θεωρίες συνομωσίας εναντίον μας είναι ολικά ή μερικά μύθοι. Να θέσουμε τα δάκτυλά μας εμείς μόνοι μας «επί τον τύπον των ήλων» και να βγάλουμε τα δικά μας συμπεράσματα για την ιστορία και για ό,τι άλλο μας απασχολεί. «Γνώσεσθε την αλήθειαν και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς»!
μη πολιτικός και μη κερδοσκοπικός σύλλογος. Η βασική της δραστηριότητα αποτελείται από την διαφύλαξη της εθνικής μακεδόνικης ταυτότητας και οντότητας, διατήρηση της μακεδόνικης γλώσσας, της παράδοσης, του γραπτού λόγου, του πολιτιστικού και φυσικού μακεδόνικου πλούτου, των ιστορικών γεγονότων και αληθειών, όπως και διατήρηση και ανάπτυξη στενών επαφών και συνεργασίας με τη Δημοκρατία της Μακεδονίας και τους εθνικά Μακεδόνες της Σερβίας, Αλβανίας, Ελλάδας, Βουλγαρίας, αλλά και τους Μακεδόνες της διασποράς.
Σε επίπεδο Κοινότητας εορτάζονται όλες οι μεγαλύτερες μακεδόνικες γιορτές και επέτειοι. Κάθε χρόνο, παραδοσιακά γιορτάζεται η Μακεδόνικη Επανάσταση του Ίλιντεν, όπως και “Ημέρα της Κοινότητας”, “Ημέρες του Μακεδόνικου Πολιτισμού”, “Ημέρα του Ράτσιν”, “Ημέρες των Αδελφών Μιλαντίνοβτσι“, “Ημέρες των Αγίων Κίριλ και Μέτοντι”, οργανώνονται διάφορες εκθέσεις, παρουσιάσεις και πολλές άλλες εκδηλώσεις. Ιδιαίτερη επιτυχία της Κοινότητας αποτελεί η οργάνωση του Θερινού Σχολείου Μακεδόνικης Γλώσσας στην πόλη Ρόγκατςς, Σσόλτα, όπου εδώ και περισσότερα χρόνια, παιδιά από την Κροατία, αλλά και από άλλες χώρες, μαθαίνουν τη μακεδόνικη γλώσσα. 
απαγγελίας, αθλητισμού, παιδικών δραστηριοτήτων, έθνο εργαστηρίων, μαγειρέματος κ.α. Οι μακεδόνικοι αυτοί σύλλογοι, διοργανώνουν και δικές τους εκδηλώσεις, ενώ εμφανίζονται και σε εκδηλώσεις σε όλη την Κροατία και ευρύτερα. 
ως στέλεχος εταιρείας με ιατρικά είδη. Πλην της ελληνικής, ομιλεί και γράφει την αγγλική, τη γαλλική, τη μακεδονική και τη σερβική. Επίσης γνωρίζει την εκκλησιαστική σλαβική γλώσσα και σε μέτριο επίπεδο την αρωμουνική (βλάχικη γλώσσα).
Για το σόϊ του μακαρίτη του πατέρα μου ήμουν «ο γιος της Βλάχας». Κάτι γριες θειες έλεγαν στη μάνα μου «Καλός ο άντρας σου, αλλά γκρέκος (Έλληνας). Εάν Έλληνες και Βλάχοι είναι ακριβώς το ίδιο, όπως διατείνονται οι λογής-λογής «ειδήμονες» δεν θα άκουγα τέτοια σχόλια! Και μη νομίζετε ότι έχει να κάνει με την καταγωγή (π.χ. Πελοποννήσιος- Κρητικός). Μέχρι την δεκαετία του ΄50 οι γάμοι των Βλάχων γίνονταν σε πολύ στενό κύκλο, πάντα στα πλαίσια της φάρας-φυλής, και η νύφη έπρεπε να προέρχεται από συγκεκριμένους Βλάχικους οικισμούς. Ο Αλμυρός ήταν το μέρος που για πρώτη φορά έγινε γάμος ενός Βλάχου με μη Βλάχα νύφη, και το φαινόμενο αυτό μετά εξαπλώθηκε και σε άλλους Αρβανιτοβλάχικους οικισμούς. Το περιστατικό αυτό έγινε τραγούδι γιατί θεωρήθηκε ασύλληπτο και ανάρμοστο γεγονός για την εποχή εκείνη! (Περισσότερα βλ.
