Την Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2012 έγινε στα Σκόπια η παρουσίαση της μακεδονικής μετάφρασης του βιβλίου των ανθρωπολόγων Loring Danforth (Bates College, HΠA) και Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας) που αφορά τη μεταφορά παιδιών από τη Βόρεια Ελλάδα προς τις Ανατολικές Χώρες και προς παιδοπόλεις εντός Ελλάδος στη διάρκεια του ελληνικού εμφυλίου.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 2011 από τις εκδόσεις Chicago University Press με τον τίτλο: Children of the Greek Civil War. Refugees and the Politics of Memory.
Σύντομα θα κυκλοφορήσει και ελληνική μετάφραση του βιβλίου. Το βιβλίο βασίζεται σε αρχειακή και ιστορική έρευνα, αλλά κυρίως σε 130 εκτενείς αφηγήσεις ζωής με παιδιά-πρόσφυγες, μακεδονόπουλα και ελληνόπουλα, με τους δασκάλους τους και με τις «μάικι» ή «μανάδες» τους που τους συνόδεψαν στη δύσκολη πορεία προς τον τελικό προορισμό τους.
Το βιβλίο αποτελείται από τρία μέρη:
- Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται τα προγράμματα εκκένωσης των παιδιών – από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας προς την Ανατολική Ευρώπη και από τη Βασίλισσα Φρειδερίκη στις 52 παιδοπόλεις που ιδρύθηκαν στην Ελλάδα.
- Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται 12 αφηγήσεις ζωής παιδιών προσφύγων (ελληνόπουλων και μακεδονόπουλων που πήγαν στην Ανατολική Ευρώπη και παιδιών που έζησαν στις παιδοπόλεις της Φρειδερίκης).
- Το τρίτο και τελευταίο μέρος παρουσιάζει μια ανθρωπολογική ανάγνωση του υλικού που εστιάζει αφενός στην έννοια του πρόσφυγα και αφετέρου στις πολιτικές της μνήμης που αναπτύσσονται σήμερα γύρω από το θέμα αυτό.
Για πρώτη φορά εξετάζονται μαζί οι περιπτώσεις των παιδιών ελληνικής και μακεδονικής καταγωγής, καθώς και οι τύχες των παιδιών που έζησαν σαν πρόσφυγες στην Ανατολική Ευρώπη και αυτών που στεγάστηκαν στις παιδοπόλεις εντός Ελλάδας.
Επίσης, η ανθρωπολογική προσέγγιση του θέματος, το απεγκλωβίζει από το κομματικό ή εθνικιστικό πλαίσιο που κυριαρχεί στην υπάρχουσα βιβλιογραφία και το τοποθετεί σε ένα οικουμενικό και ουμανιστικό διεθνιστικό επίπεδο. Γι αυτό το βιβλίο αφιερώνεται σε «όλα τα παιδιά-πρόσφυγες του κόσμου».
Οι συγγραφείς ελπίζουν ότι με αυτή την προσέγγιση και με την έμφαση που δίνεται στις βιωμένες εμπειρίες των ίδιων των παιδιών μπορούν να συμβάλουν σε μια καλύτερη κατανόηση μεταξύ Ελλήνων και Μακεδόνων, και μεταξύ νικητών και ηττημένων του εμφυλίου.
= = =
Την παραπάνω είδηση της επικείμενης κυκλοφορίας του βιβλίου στα ελληνικά και το σύντομο κείμενο παρουσίασης του περιεχομένου του βιβλίου μας έστειλε η Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν την οποία ευχαριστούμε θερμά.
