ΕΙΜΑΙ ΜΑΚΕΔΟΝΑΣ ΚΑΙ ΘΑ ΠΕΘΑΝΩ ΜΑΚΕΔΟΝΑΣ. ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΟΥΤΕ ΒΟΥΛΓΑΡΟΣ, ΟΥΤΕ ΚΟΜΙΤΑΤΖΗΣ»… - ΠΩΣ ΤΟΥΦΕΚΙΣΤΗΚΑΝ ΠΕΡΥΣΙ ΤΡΕΙΣ ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ

 

«Ριζοσπάστης», Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 1933

ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΑΣΤΟΡΙΑ

ΠΑΝΤΟΥ Η ΙΔΙΑ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ

«ΕΙΜΑΙ ΜΑΚΕΔΟΝΑΣ ΚΑΙ ΘΑ ΠΕΘΑΝΩ ΜΑΚΕΔΟΝΑΣ. ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΟΥΤΕ ΒΟΥΛΓΑΡΟΣ, ΟΥΤΕ ΚΟΜΙΤΑΤΖΗΣ»… - ΠΩΣ ΤΟΥΦΕΚΙΣΤΗΚΑΝ ΠΕΡΥΣΙ ΤΡΕΙΣ ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ.

(4ο)

ΚΑΣΤΟΡΙΑ, Οχτώβρης. – Τη λίμνη της Καστοριάς νάχεις καιρό να την καμαρώνεις… Και τις ιτιές της και τις ακακίες της που καθρεφτίζονται στα μακάρια νερά της… Εδώ θα έπρεπε να είναι ένας παράδεισος, χίλιες φορές μορφώτερος απ’ εκείνον των Παπάδων και των Συναξαριών. Τι καθάρια και κρουσταλλένια φύση, αρρενωπή και ρωμαλέα!

Όμως εμάς μας συγκλονίζει ακόμα η ζωή των Μακεδόνων, των χωριών της Φλώρινας. Ένα δράμα τραγικό που στα στραβά των αστών καλαμαράδων μάτια, είναι αόρατο ώσπου το δράμα τούτο φτάσει στο τέλος του το θριαμβικό για τους Μακεδόνες. Το ονειρεύονται, το ποθούν, το καρτερούν και είναι το χιλιτραγουδημένο τους θέμα. Ξαναρχόμαστε στα χωριά της Φλώρινας. Στο Βέρμπεγλι ακούει κανείς συχνά να ξεσπάει ο κρυφός πόθος της μακεδονικής λευτεριάς. Να λίγα λόγια σε μετάφραση:

Βαρύ να ‘ναι το χέρι μου κι αντρίκο

Θεέ της λευτεριάς μου

Κι όταν ξεσηκωθούμε για το δίκιο

Στο μέτωπο του αγώνα να βρώ τον τάφο μου.

Χάρισμα και το αίμα της καρδιάς μου…

Είναι απ’ τα’ αγαπημένα τραγούδια στις Μειονότητες της Φλώρινας. «Η προσευχή στο Θεό της συνείδησης» του ποιητή Χρήστου Μπότεφ.

Ύστερα… Η Μακεδονία είναι Ελληνική… και Βουλγαρική… και Σερβική. Στραβομάρα και κουφαμάρα έχουν οι διδάσκαλοι του «αθάνατου ελληνικού πνεύματος» και των «ιερών παραδόσεων»; Δεν ξεμυτίζουν και λιγάκι προς τον κάμπο της Φλώρινας, προς τη Βίγλα του Πισοδέρι και τη λίμνη της Πρέσπας; Δεν κάνουν πως μιλάνε με γέρους στο χωριό Μπούφι που είναι έτοιμοι να τους φασκελώσουν αν τους πουν καμιά εθνικιστική αρλούμπα;

ΟΜΩΣ ΣΤΟ ΚΑΛΙΝΙΚ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΧΗΡΕΣ ΚΑΙ ΟΡΦΑΝΑ ΤΡΙΩΝ ΣΚΟΤΩΜΕΝΩΝ…

Οι γυναίκες τους έμειναν χήρες, τα παιδάκια τους ορφανά και μεγαλώνουν μαζί με τις ελπίδες της τυραννισμένης Μακεδονίας και μέσα στο μίσος του Έλληνα δυνάστη…

Ο Μπαλάκας, ο Μάνος και ο Παρακευόπουλος τρεις Μακεδόνες απ’ το χωριό Κάλινικ, έξω από τη Φλώρινα δυό ώρες, τουφεκίστηκαν πέρυσι πίσω από το φρούριο του Γεντή Κουλέ γιατί σκοτώσανε τον Τσαντέφσκυ. 

Η Ελληνική Δημοκρατία απέδωσε Δικαιοσύνη… Ποιος ήταν ο Τσαντέφσκυ; Ένας χαφιές μισθοδοτούμενος απ’ τη Διοίκηση Χωροφυλακής Φλώρινας, συνεργάτης του αρκουδανθρώπου καπετάν Στέφου και του αιμοβόρου Πετράκη. Τους έψηνε το ψάρι στα χείλη στα γύρω χωριά και στο Κάλινικ τους έπαιρνε τακτικά το «χαράτς», τους απειλούσε ότι θα τους καταγγείλει ως κομιταζήδες. Τους άρπαζε τις γυναίκες με την απειλή ότι θα τις σκοτώσει. Τους ρήμαζε τα κτήματα και τους έπαιρνε τα χρήματα για να τα μοιραστεί με τους προστάτες του. 

Ο στόχος του Τσαντέφσκυ ήταν οι τρεις Μακεδόνες χωρικοί Μάνος, Μπαλάκας, Παρασκευόπουλος που γι αυτούς το μαχαίρι έφτασε στο κόκκαλο και μιαν ημέρα τον καθάρισαν. Αμέσως το αισχρότερο και βρωμερότερο ζώο της περιφέρειας Φλώρινας έγινε ήρωας – ο Τσαντέφσκυ, το παιδί του σπουδάζει στο κρατικό οικοτροφείο, παίρνει επίδομα η οικογένειά του για τις χαφιεδικές του υπηρεσίες και άλλοι τρεις τουφεκίζονται πίσω από τους πύργους του Γεντή Κουλέ. Κάποια τελευταία κραυγή του Μάνου όμως δε θα λησμονηθεί ποτέ από τους Μακεδόνες:

• …Είμαι Μακεδόνας και θα πεθάνω Μακεδόνας δεν είμαι ούτε Βούλγαρος ούτε κομιτατζής…

Στα χωριά μιλάνε με ιδιαίτερο σεβασμό για τους σκοτωμένους αυτούς και η υπόθεση του Τσαντέφσκυ συντάραξε όλη την Ελληνική Μακεδονία ως πάνω στα σύνορα στο Νέστρωμ και στη Λάγκα και τα αρβανιτοχώρια του Λέχοβο είχε απήχηση η εκδήλωση ενάντια στο χαφιέ και τον τύραννο Τσαντέφσκυ, που όσο περνάει ο καιρός και καλλίτερα ξεκαθαρίζει προς τις δικές μας γραμμές η σύγχυση που είχαν οι χωρικοί.

 

ΑΠΑΝΤΟΥΝ ΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΤΟΥ ΚΑΛΙΝΙΚ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΗΣΤΕΣ

Όλες αυτές οι φριχτές συνθήκες κάτω από τις οποίες ζουν και κινούνται οι μακεδονικοί πληθυσμοί εδώ πάνω σπρώχνουν φαρδειά στρώματα αγροτών Μακεδόνων προς τον κομμουνισμό, προς τα συναισθήματα του Κόμματός μας, προς την ενιαία και ανεξάρτητη Μακεδονία που είναι και δικό τους σύνθημα, μα που δουλεύουν αρκετά συγχυσμένα γύρω από αυτό, λόγω των διαρκών επεμβάσεων τόσο του Έλληνα κατακτητή με τους καπεταναίους, τους τσορμπατζήδες, τα αποσπάσματα και τους χαφιέδες, όσο και της βουλγαρικής προπαγάνδας και των κομιταζήδικων οργανώσεων.

Η πλειονότητα όμως του πληθυσμού κλίνει με το Κόμμα μας. Βέβαια πολλές φορές ακόμα την αγανάχτησή της την δείχνει στις εκλογές κατά του ενός και υπέρ του άλλου αστικού κόμματος. Αυτό όμως οφείλεται στις αδυναμίες εμάς, των κομμουνιστών περισσότερο, που η δουλειά μας ακόμα δεν είναι αρκετή ώστε να μπορεί το Κόμμα μας να πάει σ’ όλους, να τους καταπείσει όλους, να τους διαφωτίσει και να ξεσκεπάσει τα αστικά κόμματα.

Τη συμπάθεια των Μακεδόνων την είδαμε και θα τη δούμε σε αρκετά χαρακτηριστικά επεισόδια.

Ευθύς μετά τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές καλέσανε στη Διοίκηση της Χωροφυλακής Φλώρινας τους χωρικούς του Κάλινικ και τους τρομοκράτησαν γιατί μοιράσανε και διαβάσανε προγράμματα του Ενιαίου Μετώπου.

Τους είπαν ότι θα τους σκοτώσουν, θα τους εξορίσουν και θα τους κατάσχουν τα χτήματα. Εκείνοι απάντησαν: «Μοιράσαμε και διαβάσαμε τα προγράμματα και τις προκηρύξεις του Κομμουνιστικού Κόμματος, γιατί οι κομμουνιστές μας λένε ποιο είναι το καλό μας και αυτοί μας υπερασπίζουν».

Σε μια σειρά από μακεδονικά χωριά οι χωρικοί προστατεύσανε τους αντιπροσώπους του Ενιαίου Μετώπου Εργατών – Αγροτών στις εκλογές και εκεί που άλλοτε το Κόμμα ήταν άγνωστο ύστερα από την παραμικρή δουλειά έγινε αγαπητό με μια δίψα για τον τύπο του, για τα έντυπα και τις μπροσούρες του που δύσκολα φτάνουν ως εκεί. Σε δεκάδες ανέρχονται οι φυλακισμένοι και εξόριστοι κομμουνιστές Μακεδόνες.

Ν. Κοντός

Πηγή:

Τα πρωτότυπο φύλλο του «Ριζοσπάστης», Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 1933 από το οποίο αντιγράφηκε το ρεπορτάζ που διαβάσατε  βρίσκεται στα παρακάτω λίνκ:

"Ο Νέος Ριζοσπάστης", 25/10/1933, Σελ.2

ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΒΑΣΙΛΕΥΕΙ Ο ΒΟΥΡΔΟΥΛΑΣ «ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΕΙΜΑΣΤΕ, ΟΧΙ ΚΟΜΙΤΑΤΖΗΔΕΣ» ΑΠΕΛΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΩΓΜΟΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΝ ΧΩΡΙΩΝ

 

«Ριζοσπάστης», Τρίτη 24 Οκτωβρίου 1933

Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΖΥΓΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΒΑΣΙΛΕΥΕΙ Ο ΒΟΥΡΔΟΥΛΑΣ

«ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΕΙΜΑΣΤΕ, ΟΧΙ ΚΟΜΙΤΑΤΖΗΔΕΣ»

ΑΠΕΛΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΩΓΜΟΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΝ ΧΩΡΙΩΝ

(3ο)

ΦΛΩΡΙΝΑ Οχτώβρης – Τι να πρωτογράψει κανένας; Από πού να αρχίσει και που να τελειώσει που είναι τόσα και τέτοια φοβερά τα μέσα καταπίεσης στα χωριά της Μακεδονικής μειονότητας στην περιφέρεια Φλώρινας;

Εδώ φωνάζουν τα καθημερινά γεγονότα που στα μαρτυράει το ίδιο το κράτος με τις εγκυκλίους του στις τοπικές αρχές. Οι ίδιοι οι εκπρόσωποι του Ελληνικού ιμπεριαλισμού. Η στάση και η κυνικότητα των καπεταναίων, των τοκογλύφων, των παραγόντων, των χαφιέδων και των σταθμαρχών.

Με όλα όμως τα τυραννικά μέσα, με όλη τη βία, τον υποκόπανο και τις ατέλειωτες καταγγελίες και φυλακίσεις, με όλα τα τίμια και ηρωικά θύματα που τουφεκίστηκαν είτε επίσημα «ως Βούλγαροι» γιατάκιδες των κομιταζήδων δήθεν, είτε ανεπίσημα, ποτίσανε τα φαράγγια και τις λαγκαδιές του Πισοδέρι, της Πρέσπας και του Νταούλ, οι Μακεδόνες επιμένουν. Σφίγγουν τα δόντια τους, μιλάνε τη γλώσσα τους τη μακεδονική με πείσμα, φοράνε τη στολή τους τη μακεδονική με περηφάνεια κι ελπίζουν και καρτερικά μα σιωπηλά αγωνίζονται για μια Μακεδονία δική τους, για μια Μακεδονία ελεύθερη.

Αλήθεια ένα μέρος του πληθυσμού ξεσηκώνεται ζητάει αυτό το πράμα μα με μέσα λανθασμένα, καλά-καλά δεν ξέρει τι είναι αυτό που ζητάει γιατί δεν κατατοπίστηκε από το Κόμμα μας, δεν βρήκε το δρόμο που έπρεπε, δεν δουλέψαμε στις μειονότητες.

Ένα μεγάλο όμως μέρος από τις 120 χιλιάδες Μακεδόνες του νομού Φλώρινας μιλάνε φανερά για την καταπίεση όλων των γύρω ιμπεριαλιστών που τους διεκδικούν. Μιλάνε φανερά για μια «Φεντεράτσια» (Ομοσπονδία). Θα μιλήσουμε στο τέλος γι’ αυτό. Τώρα ας δούμε καθαρά και εξακριβωμένα από τις ίδιες τις πηγές τους τα επεισόδια, τα μαρτυρικά γεγονότα της αιματηρής καταπίεσης.

ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΣΧΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΩΞΗΣ ΤΩΝ ΚΟΜΙΤΑΤΖΗΔΩΝ ΚΑΤΑΤΥΡΑΝΝΟΥΝ ΤΗΝ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑ.

Όλα τα χωριά της Φλώρινας έχουν περικυκλωθεί με αποσπάσματα. Το 28ο Τάγμα της Φλώρινας της μεραρχίας που εδρεύει στην Κοζάνη βρίσκεται σε πυρετώδικη κίνηση. Ο αντισυνταγματάρχης Τζώτζος έφυγε απ’ τη Φλώρινα εσπευσμένα για την Κοζάνη, πάει να λάβει οδηγίες.

Οι κομιτατζήδες:

Τα όργανα αυτά του βουλγαρικού ιμπεριαλισμού σπέρνουν σύγχυση ανάμεσα στον ελληνικό ιμπεριαλισμό. Ένα απόσπασμα από 40 φαντάρους του 28ου πήγε στο χωριό Γκορνίτσοβο από όπου κατάγεται ο Γκαγκάλωφ, που συνελήφθηκε τελευταία, και υπέβαλλε σε αφάνταστα μαρτύρια τους Μακεδόνες χωρικούς. Έφθασε στο σημείο να κακοποιήσει και γυναίκες, ζητώντας κομιτατζήδες.

Στη Σέτινα, στο Ζαμπάρδι και στο Κουσουράτ ο λοχαγός του αποσπάσματος διέταξε να λεηλατήσουν τα χωριά και αν κανένας χωριάτης αντιμιλήσει να βαρέσουν στο ψαχνό. Οι ντόπιοι φαντάροι που κατάγονται από την περιφέρεια Φλωρίνης αποκλείσθηκαν από τα αποσπάσματα και απομονώθηκαν. Οι έμπιστοι μακεδονόφωνοι πήραν διαταγή να κρύψουν στους χωρικούς, ότι μιλάνε τη μακεδονική, για να μπορέσουν να τους ξεγελάνε και να τους παίρνουν μυστικά.

Στα χωριά Κάλινικ, Βοσταράνη, Μπούφι και Βέρμελι εγκατεστάθηκαν αποσπάσματα. Σ’ όλους όσους ταξιδεύουν στα χωριά γίνεται άγριος έλεγχος. Πολλοί ταξιδιώτες σέρνονται ως την αστυνομία Φλώρινας. 

Στις 11 του Οχτώβρη κουβάλησαν στη Φλώρινα 4 νέους χωρικούς από την Βέρμελι και τους τρέλλαναν στο ξύλο. Αφορμή ήταν ότι στη σιδηροδρομική γραμμή βρέθηκε μια μπόμπα κομιταζίδικη. Τους νέους τους πήραν απ’ το χωριό ως ύποπτους, χωρίς καμμιά απόδειξη. Σε λίγες μέρες αποδείχτηκε πως επρόκειτο παρά για μια παλιά οβίδα που είχε μείνει από τον καιρό του πολέμου!

Γενικά η ύπαιθρος της περιφέρειας Φλώρινας αυτές τις μέρες είναι ανάστατη. Όπου γυρίσεις, όπου σταθείς: 

• Αλτ! –έρευνα και λεπτομερειακή εξέταση.

Οι φαντάροι είναι κατατσακισμένοι και πολλοί εκδηλώνουν την αγανάχτησή τους ενάντια στον ελληνικό μιλιταρισμό. Από τα όργια που γίνονται στα μακεδονικά χωριά δεν λείπουν και οι καπεταναίοι που υποδείχνουν και βασανίζουν οι ίδιοι τους χωρικούς. Ο καπετάν Στέφος λείπει απ’ τη Φλώρινα.

Ιδιαίτερη φροντίδα δίνουν οι αρχές στους πρόσφυγες που προσπαθούν να τους στρέψουν στα ανάμικτα χωριά κατά των Μακεδόνων.

Υπάρχουν πολλές εκδηλώσεις των Μακεδόνων που προσπαθούν να αμυνθούν στα βασανιστήρια των αποσπασμάτων.

Στο χωριό Γκορνίτσοβο όπου αφού χτύπησαν αλύπητα μιαν οικογένεια Μακεδόνων, ύστερα τους ζήτησαν ψωμί, οι άντρες χωρικοί δηλώσανε καθαρά: «στους κακούργους δεν δίνουμε εμείς ψωμί όπως δε δίνουμε και στους κομιταζίδες…». Αυτό έγινε αφορμή να ξαναρχίσουν οι ξυλοδαρμοί. Τέτοια τρομοκρατία που έπεσε αυτές τις μέρες στα χωριά της Φλώρινας σπάνια ματάγινε.

«ΕΙΝΑΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ… ΟΛΟΥΣ ΘΑ ΤΟΥΣ ΞΕΜΠΕΡΔΕΨΟΥΜΕ…»

Τον Αύγουστο του 1933 δύο χωρικοί από το χωριό Σμάρδεσι που βρίσκεται μεταξύ Φλώρινας και Καστοριάς πηγαίνουν με τις κάπες στη δουλειά τους στο βουνό. Ο χαφιές δάσκαλος του χωριού Αθ. Εξαρχόπουλος και ένας χαφιές χωρικός Κλετσίδης πήγαν στο χωριό, ειδοποίησαν το σταθμό, πήραν κι’ άλλη δύναμη τους κυκλώσανε, τους πιάσανε και τους πήγαν στην Καστοριά μισοπεθαμένους από το ξύλο. Τα ονόματά τους δεν τα εξακριβώσαμε, ο ένας λέγεται Βασίλης. Μήνες τους τυράννησαν στα μπουντρούμια, αφάνταστα τα βασανιστήρια για να ομολογήσουν. Εκείνοι μονάχα απαντούσαν: «Μακεδόνες είμαστε όχι κομιτατζήδες».

Το χωριό ολάκερο τις μέρες εκείνες τις μέρες ήταν πνιγμένο στην τρομοκρατία. Δεν έμεινε κάτοικος να μη ξυλοκοπηθεί. Όταν διαμαρτυρήθηκαν κάτοικοι της Φλώρινας στο συνταγματάρχη Τζώτζο, εκείνος απάντησε:

«Είναι κομιτατζήδες όλοι τους, θα τους ξεμπερδέψουμε όλους, να γίνουν Έλληνες…»

ΤΡΑΓΟΥΔΟΥΣΑΝ ΣΤΟ ΒΕΡΜΕΛΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ…

Στο χωριό Βέρμελι «Μοσχοχώρι» οι νέοι τραγουδούσαν μακεδονικά τραγούδια, (αυτό είναι η ιδιαίτερή τους κρυφή απόλαυση).

Οι σύμβουλοι του χωριού, πλουσιοχωρικοί – χαφιέδες τους κατάγγειλαν στην αστυνομία της Μπρέσνιτσας (Βατοχώρι). Ήρθαν και συνέλαβαν 5 νέους τους πήγαν στη Μπρέσνιτσα τους δέσανε σφιχτά στα δέντρα, τους δέρνανε μερόνυχτα και τους απαγόρευαν να φωνάζουν στη γλώσσα τους βρισιές και παρακάλια. Όταν τους φέρανε στη Φλώρινα τους αθώωσαν, αλλά τα παιδιά γυρίσανε σακατεμένα στο χωριό.

ΜΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΤΟΥ 1925 ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΑΙΜΑΤΗΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΩΣ ΣΗΜΕΡΑ

Το 1925 έγινε μια απόπειρα από κομιτατζήδες να ανατινάξουν στη Φλώρινα δημόσια ιδρύματα. Όπως αποδείχτηκε ως τώρα οι κομιτατζήδες επιχειρούν αυτές τις δουλειές κατά μικρές ομάδες το πολύ 5. Τότε συλλάβανε τους κατοίκους δύο χωριών όλους του Πόποζιαν και της Βέρμπεγλης, τους βασάνισαν άγρια ως κομιτατζήδες. Από αυτούς ξεχώρισαν 15 αφού τους ρημάξανε, τους κάνανε σκιές, χωρίς καλά – καλά να αποδειχθεί η ενοχή τους, τους άφησαν τους 2 και τους άλλους τους ρίξανε για λίγα χρόνια στα δεσμά. Σήμερα το Πόποζιαν και το Βέρμπεγλι είναι κάτω από την αγριότερη βία.

Ο δάσκαλος που πάει εκεί, ο δημόσιος υπάλληλος, ο χωροφύλακας κι ο δικαστής όλοι, αν μάθουν ότι πρόκειται περί των δύο αυτών χωριών φέρονται σαν οι κομιτατζήδες. Από την υπόθεση αυτή ο σπουδαίος «προστάτης» των μειονοτήτων δικηγόρος της Κοζάνης Βαρβούτης με πρόσχημα ότι θα εξασφαλίσει την αθώωση 15 γιατί πείσθηκε για αυτό, τους πείρε ότι είχαν πάνω από 100 χιλιάδες δραχμές και στο τέλος τους τσεκούρωσε.

Αύριο: Απελάσεις και διωγμοί ολόκληρων χωριών. Η Καστοριά με τους καταπιεζόμενούς της και τα ζητήματά της.

Πηγή:

Τα πρωτότυπο φύλλο του «Ριζοσπάστης», Τρίτη 24 Οκτωβρίου 1933 από το οποίο αντιγράφηκε το ρεπορτάζ που διαβάσατε  βρίσκεται στα παρακάτω λίνκ:

"Ο Νέος Ριζοσπάστης", 24/10/1933, Σελ.1

 

“ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ” ΚΑΙ ΦΑΣΙΣΤΕΣ ΤΗΣ Ε. Ε. Ε. Ο ΤΡΟΜΟΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΠΙΕΖΟΜΕΝΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ.

«Ριζοσπάστης», Δευτέρα 23 Οκτωβρίου 1933

“ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ” ΚΑΙ ΦΑΣΙΣΤΕΣ ΤΗΣ Ε. Ε. Ε Ο ΤΡΟΜΟΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΠΙΕΖΟΜΕΝΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ.

ΕΛΛΗΝΕΣ «ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ» ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΣΑΝ ΚΟΜΙΤΑΤΖΗΔΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ – ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ – «Ή ΘΑ ΜΕ ΨΗΦΙΣΕΤΕ Ή ΘΑ ΣΑΣ ΑΛΛΑΞΩ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟ»

ΠΟΥΘΕΝΑ ΤΟΣΟΙ ΤΟΚΟΓΛΥΦΟΙ ΟΣΟΙ ΣΤΗ ΦΛΩΡΙΝΑ

(2)

Όλοι οι αισχροί παράγοντες, οι λιγδεροί τυχοδιώκτες των Ε. Ε. Ε. (Εθνική Ένωσις Ελλάς), εδώ στη Φλώρινα έρχονται σε στενή επαφή με τις τοπικές αρχές την επιτροπή ασφαλείας και με τις υπόλοιπες φασιστικές οργανώσεις. 

«ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ» ΚΑΙ «ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ» ΣΤΟ ΡΟΛΟ ΚΟΜΙΤΑΤΖΗΔΩΝ ΠΡΟΒΟΚΑΤΟΡΩΝ

Σ’ όλο τον κάμπο της Φλώρινας το όνομα του καπετάν Στέφου του μακεδονομάχου, προκαλεί τον τρόμο. Τα χωριά Σέτινα (Σκοπός), Κρούσουρατ (Αχλάδα) , Νερέτ (Πολυπόταμος) χρόνια στενάζουν κάτω από τον βούρδουλά του.

Ο καπετάν Στέφος δεν είναι κρυμμένος ληστής. Όχι. Είναι «έντιμος Έλλην πολίτης» φίλος των τοπικών αρχών. Κομματαρχίσκος του Κονδύλη και υποψήφιος Κονδυλικός στις τελευταίες εκλογές. Είναι «παράγοντας». Έχει δολοφονήσει ως τώρα δεκάδες φτωχούς αγρότες και σήμερα έχει τα διαμέσα να σε ζωγραφίσει για κομιτατζή και να ξεγραφτείς από τον κατάλογο των ζωντανών.

Ο Καπετάν Στέφος και ο Μάνος είνε οι δυο στύλοι του εθνικοφασιστικού συλλόγου «ο Παύλος Μελάς». Ο Μάνος για τις «υπηρεσίες» του πήρε 40 στρέμματα ποτιστικά χωράφια. 

Το 1931 ο Καπετάν Στέφος δεν είχε δουλειές. Σοφίστηκε λοιπόν ένα σατανικό σχέδιο σε βάρος της ματοβαμένης μειονότητας. Πήγε στη Σέτινα, στο Κρουσοράτ και στο Νέρετ, νύχτα μεταμφιεσμένος σε κομιτατζή. Έπιασε με το ντουφέκι προτεταμένο τους φτωχούς αγρότες, αυτός και η παρέα του και τους απείλησε ότι αν δεν του δώσουν χρήματα και τρόφιμα, θα τους κακοποιήσει. Κάτω από τις κάνες των μάουζερ μάζεψε τα πράγματα των χωρικών και έφυγε. 

Την άλλη μέρα τα χωριά περικυκλώθηκαν από αποσπάσματα κι ο Καπετάν Στέφος υπόδειχνε τα θύματά του που αυτός ο  ίδιος λήστεψε ως τροφοδότες των κομιτατζήδων. Φωνάζουν και ξελαρυγκίζονται οι χωρικοί. Τίποτα. Ο βούρδουλας και ο υποκόπανος έπεσε άγριος. Ο Καπετάν Στέφος θριάμβεψε.

Ο ελληνικός ιμπεριαλισμός  απέδωσε δικαιοσύνη. Μήνες τότε οι άνθρωποι σύρθηκαν από τους σταυρωτήδες. 

«Η ΘΑ ΜΕ ΨΗΦΙΣΕΤΕ Ή ΘΑ ΣΑΣ ΑΛΛΑΞΩ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟ…»

Ένας από τους λαϊκούς υποψήφιους –σαν κονδυλικός που είνε- είνε και ο Καπετάν Στέφος. Πήγε στα χωριά όπου η δράση του δεν ήταν και τόσο μεγάλη και έκανε προεκλογική περιοδεία. Δεν χρειάστηκε πολλά κοπλιμέντα. Τα είπε ξεκάθαρα: 

• Ακούστε δω βρε βουργαρόσποροι… ή θα με ψηφίσετε ή θα σας αλλάξω το σταυρό…

Στους παλιούς εκτοπισμούς, ο Καπετάν Στέφος είχε, πρώτος και καλύτερος, το δάχτυλό του. Πριν κάμποσο καιρό πριν  φύγει από τη Φλώρινα ο διοικητής της αστυνομίας ο κανίβαλος Πετράκης, οι δυό τους ήταν αχώριστοι φίλοι. Τόσο ταίριαζαν τα αιμοβόρα τους ένστικτα. Αυτή όλη η δράση της σπείρας «Παύλου Μελά», είνε τόσο γνωστή μέσα στη Φλώρινα που και τα παιδάκια ακόμη βλέποντας τις κολλημένες στους τοίχους επιγραφές και τη φωτογραφία του υποψήφιου Καπετάν Στέφο πάνε να κρυφτούν ξεφωνίζοντας:

• Λέλε Μάϊκοοοο… (Ωχ, μανούλα μου).

Και όμως η Μακεδονία –κατά τις επίσημες δηλώσεις- απολαμβάνει όλων των ελευθεριών, όλων των δικαιωμάτων της υπολοίπου Ελλάδος…

ΤΟ ΠΑΝ ΓΙΑ ΤΗ ΦΑΣΙΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ

Πλησιάζουμε τους μαθητές, τους διδασκαλιστές, τους οικοτρόφους του κράτους και τα παιδάκια του δημοτικού. Μας παρατηρούν ύποπτα. Προ παντός εκείνοι οι οικότροφοι. Τα λόγια τους μόλις βγαίνουν και σβήνουν χωρίς να φτάνουν στην ακοή μας.

• «Πώς τα περνάτε παιδιά; Πως σας φέρονται η διεύθυνση και οι δάσκαλοι; Ζείτε καλά;» τους ενθαρρύνει ο σύντροφος που μας οδηγεί.

• «Μιλείστε σύντροφοι…» ο σύντροφος μας έρχεται από το «Ριζοσπάστη»… Μη φοβάστε.

Κάποιο βάρος έφυγε από τα στήθια τους ξεθάρεψαν και άρχισαν να διηγούνται.

• Μπράβο του, δεν μας ξεχνάει ο «ριζοσπάστης» μας…

Θυμήθηκα εκείνη τη στιγμή τους δύο σιωπηλούς, τους δυο κλειδωμένους στον εαυτό τους Μακεδόνες του τραίνου. Τους θυμήθηκα που κατέβαιναν στην Επισκοπή γελαστοί ύστερα από την ομιλία του συντρόφου που τους εξηγούσε τη «Φωνή». Και με συγκίνηση άκουσα από μακρυά τον θερμό τους χαιρετισμό.

• Ντρούγκαρι… Ντρούγκαρι… (Σύντροφοι… Σύντροφοι…)

Τα παιδιά του οικοτροφείου τώρα με σφίγγουν τα χέρια. Είναι όλοι Μακεδόνες. Τους κλείσανε μέσα σ’ ένα σχολείο για να τους κάνουν πραγματικούς γενίτσαρους. Τους τρομοκρατούν τους δέρνουν, τους απαγορεύουν τη γλώσσα της μάνας τους.

-Για το ελεεινό μας συσσίτιο όποιος τολμούσε να διαμαρτυρηθεί τον έδιωχναν. Τα ίδια και για την ακαθαρσία. Τα παιδιά όλα αρχίσαμε να γκρινιάζουμε, ώσπου μια μέρα οι τοίχοι του οικοτροφείου γέμισαν με χαρακτηριστικές επαναστατικές φράσεις κατά του διευθυντή Αρχόπουλου και του Νομάρχη Πετρουλιά «Κάτω οι ληστές του ψωμιού μας…» «Κάτω ο τύρρανος ο Νομάρχης Πετρουλιάς και το τσανάκι του ο διευθυντής Αρχόπουλος». Την άλλη μέρα όλα τα παιδιά τα διαβάζουν με ενθουσιασμό.

Ο Νομάρχης και ο διευθυντής λυσσάξανε. Πιάσανε όλους τους τελειόφοιτους και τους ανέθεσαν να βρουν αυτούς που τα έγραψαν. Υποχρέωσαν σ’ αυτό και όλους τους οικότροφους που έμειναν το καλοκαίρι στη Φλώρινα.

Κανένας δεν ανακαλύφθηκε. Ο Νομάρχης λοιπόν σ’ απάντηση έδιωξε 60 παιδιά, με την κινητοποίηση όμως των άλλων τα ξαναπήρε. Να τα γράψετε όλα, σύντροφοι στο «Ρίζο» μας… όλα…

Ύστερα μας εξιστορεί την στρατιωτική ζωή που περνάνε εκεί πέρα. Είναι σαν μηχανές. Κοιμούνται, ξυπνάνε και τιμωρούνται γιατί μιλάνε τη γλώσσα τους, χωρίς να τολμήσουν να διαμαρτυρηθούν.

Δημόσιοι υπάλληλοι συμπαθούντες που γνώρισαν το τέρας Αρχόπουλου – φασίστα –αγύρτη, μας δηλώσανε ότι εκείνα τα παιδιά του οικοτροφείου θα φύγουν όλα ασθενικά και ανίκανα για το παραμικρό από εκεί μέσα.

Όλοι οι αποβληθέντες είναι παιδιά Μακεδόνων. Ο Τοπούρκας, ο Κεχαγιάς, ο Ηλιόπουλος, ο Ιωαννίδης. Τα παιδιά μονάχα των Μακεδονομάχων έχουν προνόμια που τους εξασφαλίζει το κράτος της βίας.

Το λέει καθαρά ο Αρχόπουλος: «Το οικοτροφείο πρέπει να γίνει φυτώριο πατριωτών, εθνικιστών, πολεμιστών και ηρώων…». Τροφή για τα κανόνια των ληστών δηλαδή.

ΓΥΜΝΑΣΙΟ – ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ

Όποιος μιλήσει με μαθητή της Φλώρινας είναι αδύνατο να μη καταλάβει με ποιον τρόπο προσπαθούν να πνίξουν τη μακεδονική συνείδηση στα παιδιά της μειονότητας. 

Ο Γυμνασιάρχης Κοτρόνης και ο Διευθυντής του διδασκαλείου Κοκκίνης αδράχνουν κάθε ευκαιρία, κάθε μέρα να μιλάνε ενάντια στον κομμουνισμό και τις νέες ιδέες από την έδρα να βρίζουν χυδαία τη γλώσσα των ντόπιων, να τιμωρούν και να διώχνουν όλους τους συνειδητούς μαθητές.

Καλλιεργείται ο χαφιεδισμός ανάμεσα στους μαθητές με την πρωτοβουλία του γυμνασιάρχη και του Διευθυντή Διδασκαλείου, σε σημείο που η παραμικρή κίνηση των μαθητών να πηγαίνει στα αυτιά της διευθύνσεως.

Ο Ηλιόπουλος μαθητής του οικοτροφείου εξαναγκάστηκε να γίνει χαφιές. Ο Νεδελκόπουλος του γυμνασίου και ο Χορομίδης τα ίδια.

Οι φετινοί διδασκαλιστές που τελείωναν φεύγοντας κάλεσαν μια συγκέντρωση των μαθητών με τους καθηγητές. Εκεί μέσα ξέσπασε η κρυμμένη τους αγανάχτηση. Τα είπαν καθαρά στους δασκάλους τους. Ότι τους παραβίασαν τη σκέψη, ότι διαστρεβλώσανε την κρίση τους, ότι τους πότισαν σωβινιστικό δηλητήριο. Συνέστησαν και στους άλλους μαθητές να προσέχουν καλά τα λόγια των καθηγητών τους. Ο γυμνασιάρχης και Διευθυντής φύγανε μπροστά σ’ αυτό το μπάτσο να κρυφτούν.

ΠΟΥΘΕΝΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΤΟΣΟΙ ΚΑΙ ΤΕΤΟΙΟΙ ΤΟΚΟΓΛΥΦΟΙ ΟΣΟΙ ΣΤΗ ΦΛΩΡΙΝΑ

Ποιος δεν θυμάται το φόνο που έγινε στις 14 Αυγούστου που αιτία είχε την τρέλα του Λάζαρου Τραγιανού, ενός που δανείστηκε από τον Παπακωνσταντίνου τον τοκογλύφο χρήματα.

Ο Παπακωνσταντίνου παράγοντας φιλελεύθερος έγινε εκατομμυριούχος τοκίζοντας με αφάνταστους τόκους στους καταπιεζόμενους Μακεδόνες. 

Ο Τραγιανός δανείστηκε από αυτόν για να φτιάξει το σπίτι του. Ήλθε η μέρα να πληρωθούν οι τόκοι κι ο Τραγιανός μη έχοντας να πληρώσει πήγε και έπεσε στα πόδια του για να προλάβει την κατάσχεση που θα του έκανε.

• Δεν έχω κύριε Παπακωνσταντίνου… Μη μου κάνεις κατάσχεση. Λυπήσου τα παιδιά μου…

• Αν αύριο δε φέρεις τα λεπτά πάει. Θα σου πάρω το σπίτι…

• Δε φοβάσαι το Θεό;

• Θεός είμαι εγώ. Ότι θέλω σε κάνω…

Ύστερα μαύρισε το μάτι του Τραγιανού και τον εσκότωσε. Κι ο Σ. Παπακωνσταντίνου ήταν φιλελεύθερος βουλευτής… Τέτοια υπάρχουν άπειρα μέσα στη Φλώρινα.

Ο ΔΆΪΚΟΣ

Άλλος Σαϋλώκ πρώτου μεγέθους από την παράταξη του «ηθικού ρυθμού». Δικηγόρος, τοκογλύφος, ρουσφετολόγος, εκατομμυριούχος. Κανένα χωριό δεν υπάρχει που να μην το έχει γραμμένο στο τεφτέρι του. Το τρέμουν και πέφτουν στα πόδια του μη τους ξεσπιτώσει, μη τους πάρει το αλέτρι. Του Σπύρου Καραβά του κατέσχεσε τα πρόβατα. 

Ο Ν. Παπακωνσταντίνου άλλος δήμιος κατάσχεσε το φυτώριο του Μακεδόνα Μπάμτσουρλη, για 18 χιλιάδες δραχμές.

Ο γέρο – Τσάπανος με τις σαλβάρες άλλη προσωπικότης. Κι όλη αυτή η χωρία των αιμοβόρων είναι παράγοντες οικονομικοί και πολιτικοί της Φλώρινας. Ο νομάρχης τους κάνει τόπο να περάσουν και ο Καραμαούνας είναι φίλος τους. 

Να η Φλώρινα η βασανισμένη, η τρομοκρατημένη, η δεμένη στα σίδερα του ελληνικού ιμπεριαλισμού, των τοκογλύφων της κρατικής βίας και της άγριας φορολογίας. Η Φλώρινα που τριγυρισμένη απ’ τα βουνά της σφιχτοκλεισμένη μέσα στις ζώνες των αποσπασμάτων, κάτω από το βούρδουλα του Καραμάουνα και του Καπετάν Στέφου, πνιγμένη από τα ιδεολογικά δεσμά που ταχτικά φτιάχνει ο Τουρκοβασίλης στη μακεδονική νεολαία, στενάζει.

Η Φλώρινα για την οποία ιδιαίτερη εγκύκλιος της παιδείας αναφέρει: «Πρέπει να δραστηριοποιηθούν οι εκπαιδευτικοί λειτουργοί, εις την εθνικιστική, πατριωτικήν και αρτίαν ελληνοπρεπή μόρφωσιν…» 

Η βία του ελληνικού ιμπεριαλισμού μέσα στα δικαστήρια είναι πρωτοφανής. Όποια υπόθεση ιδιωνύμου εκδικαστεί περνάει με το «έτσι θέλω» του προέδρου. Οι μακεδονικοί πληθυσμοί βογγάν. Μα εκείνο που ιδιαίτερα πρέπει να προσεχτεί είναι τα χωριά.

Ο «Ριζοσπάστης» το πήρε απόφαση. Θέλουν δε θέλουν οι φασίστες θα πάει στα χωριά. Εκεί μυρίζει αίμα. Εκεί παλεύουν ηρωικά μα σιωπηλά με σφιγμένα τα δόντια οι Μακεδόνες.

Ν. Κοντός

ΑΥΡΙΟ: Πως κατατυραννούνται οι αγρότες στα χωριά της Φλώρινας.

 

Πηγή:

Τα πρωτότυπο φύλλο του «Ριζοσπάστης», Δευτέρα 23 Οκτωβρίου 1933 από το οποίο αντιγράφηκε το ρεπορτάζ που διαβάσατε  βρίσκεται στα παρακάτω λίνκ:

"Ο Νέος Ριζοσπάστης", 23/10/1933, Σελ.1

"Ο Νέος Ριζοσπάστης", 23/10/1933, Σελ. 2