Παρασκευή, Φεβρουαρίου 12, 2010

Гоце Делчев / Γκότσε Ντέλτσεφ

Гоце Делчев / Γκότσε Ντέλτσεφ: "Αντιλαμβάνομαι τον κόσμο, μόνο ως ένα πεδίο για πολιτιστική άμιλλα μεταξύ των εθνών".

"Αντιλαμβάνομαι τον κόσμο, μόνο ως ένα πεδίο για πολιτιστική άμιλλα μεταξύ των εθνών".

Гоце Делчев (1872 – 1903)

-----

Υπομνήματα του Ιβάν Χατζηνικόλωφ σχετικά με τις συζητήσεις του 1892 οι οποίες οδήγησαν στην ίδρυση της ΕΜΕΟ (1893)

Τον Ιούλη του 1892 ήρθα στη Σόφια για να ψάξω τον Κώστα Ζάχωφ, ένα αξιοσέβαστο πρόσωπο από τη Μακεδονία, που έβγαζε μια μακεδονική εφημερίδα. Το αρχικό σχέδιο ήταν να πάει αυτός στη Θεσσαλονίκη και να τεθεί επικεφαλής της επαναστατικής οργάνωσης για την απελευθέρωση της Μακεδονίας.

Αφού με άκουσε, ο Ζάχωφ μου είπε: «Καταλαβαίνω τι ζητάς, αλλά εδώ δεν μπορείς να βρεις το κατάλληλο πρόσωπο. Όλοι μιλάνε και μιλάνε, αλλά όταν είναι ώρα να κάνουν κάτι, εξαφανίζονται όλοι τους. Μόνον ένα πρόσωπο υπάρχει εδώ στο οποίο μπορείς να μιλήσεις για το Μακεδονικό. Είναι ο φοιτητής της στρατιωτικής σχολής, ο Γκότσε Ντέλτσεφ».

Συμφωνήσαμε λοιπόν με τον Ζάχωφ να ειδοποιήσει τον Γκότσε Ντέλτσεφ ότι ήθελα να τον δω, και να συναντηθούμε την επόμενη Κυριακή, στις 2 το μεσημέρι, στου Ζάχωφ. Τη συμφωνημένη ώρα έφτασα στο τυπογραφείο του Κώστα Ζάχωφ και τους βρήκα και τους δυο εκεί.

Πήγαμε κάπου διακριτικά για να συζητήσουμε το ζήτημα.

Το σχέδιο για την ίδρυση των οργανώσεων:

1. Η οργάνωση θα πρέπει να ιδρυθεί στη Μακεδονία και όχι στη Σόφια, γιατί αν ιδρυθεί στη Σόφια, οι Σέρβοι και οι Έλληνες θα την αντιμετωπίσουν ως δημιούργημα της βουλγαρικής κυβέρνησης, κι έπειτα μπορεί να φτιάξουν και αυτοί παρόμοιες οργανώσεις και η δική μας οργάνωση δε θα καταφέρει τίποτε. Επίσης, η οργάνωση πρέπει να είναι μυστική.

2. Οι ιδρυτές θα πρέπει να είναι από τη Μακεδονία, ώστε να βρίσκονται σε διαρκή επαφή με τον πληθυσμό της Μακεδονίας και να εκτίθενται και αυτοί στους ίδιους κινδύνους που θα εκτεθούν οι οπαδοί τους. Έτσι θα κερδίσουν πιο εύκολα την εμπιστοσύνη του πληθυσμού.

3. Το σύνθημα θα πρέπει να είναι «Αυτόνομη Μακεδονία!». Τα αιτήματά μας θα πρέπει να βασίζονται στο Άρθρο 23 της Συνθήκης του Βερολίνου, έτσι ώστε να έχουμε ελπίδες επιτυχίας. Το να πετύχουμε την αυτονομία της Μακεδονίας δε σημαίνει μόνο να την αποσπάσουμε για πάντα από τους Τούρκους αλλά και από τους Σέρβους και τους Έλληνες. Από τη στιγμή που θα χαραχτούν τα σύνορα της αυτόνομης Μακεδονίας, οι Σέρβοι και οι Έλληνες δε θα μπορούν πλέον να διεκδικούν κομμάτια της, ενώ αν επιχειρήσουμε την προσάρτηση στη Βουλγαρία, οι Σέρβοι και οι Έλληνες μπορεί κι εκείνοι να θελήσουν να πάρουν κομμάτια της. Το καθήκον μας θα πρέπει να είναι να σώσουμε ολόκληρη τη Μακεδονία και αυτό μπορεί να γίνει μέσω μιας αυτόνομης Μακεδονίας.

4. Η οργάνωση θα πρέπει να είναι αυτόνομη και ανεξάρτητη και να μην έχει σχέσεις ή δεσμεύσεις με τις κυβερνήσεις των γειτονικών χωρών, ώστε ν’ αποφύγει την πιθανότητα να την επηρεάζουν αυτές. Ούτε και θα πρέπει να γίνει ποτέ εργαλείο οποιασδήποτε από αυτές τις κυβερνήσεις, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να προκαλέσει τις αντιδράσεις κάποιων άλλων γειτονικών κυβερνήσεων.

5. Από τους Μακεδόνες της Βουλγαρίας και από τον βουλγαρικό λαό θα ζητήσουμε μόνον υλική και ηθική υποστήριξη και δεν θα τους αφήσουμε να αναμειγνύονται στις πράξεις μας.

Έπειτα από τέσσερις ώρες συζήτηση, ο Κώστας Ζάχωφ και ο Γκότσε Ντέλτσεφ δέχτηκαν το σχέδιο.

Τότε ο Γκότσε είπε: «Άκουσε, κύριε Χατζηνικόλωφ, τόσος καιρός πέρασε ως τώρα, ας αφήσουμε να περάσει κι άλλος ένας χρόνος. Σ’ ένα χρόνο τελειώνω τη στρατιωτική σχολή και θα γίνω αξιωματικός. Τότε θα παραιτηθώ και θα πάω στη Θεσσαλονίκη και θα ιδρύσουμε την επαναστατική οργάνωση».

---------

- Το παραπάνω κείμενο είναι από το Βιβλίο Εργασίας 2 - Έθνη και Κράτη στη
Νοτιοανατολική Ευρώπη του Κέντρου για την Δημοκρατία και την Συμφιλίωση στην Νοτιοανατολική Ευρώπη (CDRSEE).
http://www.cdsee.org/jhp/download_gre.html

-Гоце Делчев е еден од најголемите револуционери. Роден 4 февруари 1872 Кукуш, Егејска Македонија (денес Грција). Починал 4 мај 1903 краj Баница, Егејска Македонија (денес Грција). Ο Γκότσε Ντέλτσεφ ήταν ένας από τους μεγαλύτερους Μακεδόνες επαναστάτες. Γεννήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 1872 στο Κιλκίς. Πέθανε στις 4 Μαΐου 1903 στο χωριό Μπάνιτσα.

-Τραγούδι σχετικό με τον Γκότσε Ντέλτσεφ που τραγουδιέται ακόμη και σήμερα στα χωριά της Βόρειας Ελλάδας / Νότια Μακεδονία:

6 σχόλια:

  1. Αν κατάλαβα καλά, ο Γκότσε ήταν φοιτητής σε στρατιωτική σχολή.
    Πού ήταν αυτή η σχολή?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. @ανωνυμε
    Κατ' αρχάς πρέπει να πούμε οτι την εποχή που γεννήθηκε και σπούδασε Γκότσε Ντέλτσεφ το σύνολο της Μακεδονίας ήταν τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η μακεδονική γλώσσα δεν ήταν αναγνωρισμένη από τον Σουλτάνο και άρα δεν υπήρχαν σχολεία στη μακεδονική γλώσσα. Αναγνωρισμένες γλώσσες ήταν η ελληνική, η σερβική, η βουλγαρική κλπ. Όσοι Μακεδόνες εκείνης της εποχής ήθελαν να σπουδάσουν έπρεπε αναγκαστικά να επιλέξουν κάποιο από τα σχολεία που υπήρχαν. Έτσι, άλλοι σπούδαζαν σε ελληνικά σχολεία, άλλοι σε σερβικά, άλλοι σε βουλγαρικά, άλλοι σε τουρκικά, άλλοι σε εβραϊκά κ.ο.κ. Όμως, σε όποιο σχολείο και αν πήγαν παρέμειναν αυτό που ήταν: Μακεδόνες. Από τις πηγές που γνωρίζω ο Γκότσε Ντέλτσεφ πήγε σε βουλγαρικό σχολείο. Παρεμπιπτόντως θυμίζω ότι O Κρστε Μισιρκωφ από την Πέλλα/Ποστόλ πρωτοπήγε σε ελληνικό σχολείο την ίδια, περίπου, εποχή.(κλικ εδώ).
    Τόσο ο Γκότσε Ντέλτσεφ όσο και ο Κρστε Μισιρκοφ σήμερα εθνικοί ήρωες των Μακεδόνων, ήταν άνθρωποι σπουδαγμένοι, μορφωμένοι και καλλιεργημένοι.
    Ειδικότερα ο Γκότσε Ντέλτσεφ:
    Το 1879-80 γράφτηκε στο τότε σχολαρχείο του Κιλκίς από όπου αποφοίτησε το 1887. Το 1888 εγγράφεται στο Γυμνάσιο Αρρένων "Κύριλλος και Μεθόδιος" της Θεσσαλονίκης. Το έτος 1890-91 ο Γκότσε τελειώνει το Γυμνάσιο στη Θεσσαλονίκη και στις 11 Ιουλίου του 1891 εγγράφεται στην Στρατιωτική Ακαδημία της Σόφιας. Εκεί αφιερώνεται στην μελέτη, εμπλουτίζοντας τις γνώσεις του σε στρατιωτικά θέματα. Ο Γκότσε, όταν τελείωσε το γυμνάσιο γνώριζε να μιλάει Μακεδονικά, Βουλγαρικά, Γαλλικά, Ρωσικά, Σερβικά, Τουρκικά και Ελληνικά πράγμα για το οποίο τον θαύμαζαν οι συνάδελφοί του στην ακαδημία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ευχαριστώ για την διευκρίνιση, Abecedar.
    Από όσο γνωρίζω η πολυγλωσσία ήταν απαραίτητο εφόδιο για έναν καλλιεργημένο βαλκάνιο, αλλά και φυσικό επακόλουθο του πολυεθνικού χαρακτήρα της ευρωπαϊκής Τουρκίας.
    Δεδομένου ότι ο Γκότσε φοίτησε στη Στρατιωτική Ακαδημία της Σόφιας, υποθέτω ότι σκόπευε να γίνει αξιωματικός του βουλγαρικού στρατού.
    Eπιλογή μάλλον περίεργη για έναν άνθρωπο που θεωρούσε τη Βουλγαρία εχθρό του μακεδονικού λαού και μάλιστα για έναν σοσιαλιστή.
    Σχετικά με τη μακεδονική γλώσσα, δεν νομίζω ότι χρειαζόταν η αναγνώριση του σουλτάνου για να διδαχθεί. Το μόνο που ήταν απαραίτητο ήταν μία σχετική πρωτοβουλία για κωδικοποίηση μιας τέτοιας γλώσσας και ίδρυσης σχολείων για την διδασκαλία της. Μόνο που μέχρι τις αρχές του 20ού αι. κανείς δεν είχε ενδιαφερθεί για κάτι τέτοιο αφού οι Μακεδόνες προτιμούσαν την ελληνική, βουλγαρική ή σερβική παιδεία.
    Αλλά ακόμα και όταν ο Μίσιρκοφ πρότεινε την κωδικοποίηση μακεδονικής γλώσσας, κανείς δεν φάνηκε να του δίνει σημασία...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ωωωω! Διαβάζεις και συ βιβλία που χρηματοδοτούνται από τον Σόρος και τις ΜΚΟ του ε;;;
    :-)))))
    =============================

    Κάνεις το ίδιο λάθος που κάνουν οι Ελληνες (και όλοι) οι εθνικιστές.
    Προβάλλεις στο παρελθόν σημερινές ταυτότητες που τότε δεν υπήρχαν.
    Ο Γκότσε Ντέλτσεφ ήταν τόσο "Μακεδόνας" όσο "Ελληνας" ήταν ο Μάρκο Μπότσαρι.

    Η οργάνωση που σήμερα είναι γνωστή ως "Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση" επί των ημερών του Ντέλτσεφ λεγόταν "Βουλγαρική Επαναστατική Επιτροπή Μακεδονίας-Αδριανούπολης". Ιδρύθηκε το 1893 από τους Τατάρτσεφ, Γκρούεφ κλπ, και μετονομάστηκε σε "Μυστική Επαναστατική Οργάνωση Μακεδονίας-Αδριανούπολης" το 1902. Και σε "Εσωτερική Επαναστατική Οργάνωση Μακεδονίας-Αδριανούπολης" το 1906.

    Αυτοδιαλύθηκε κατά τη διάρκεια της βουλγαρικής κατοχής της Μακεδονίας (1915-1918) και επανασυστάθηκε το 1920 υπό την ονομασία "Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση".


    Οι bolded παράγραφοι προέρχονται από την "Encyclopedia of the Age of Imperialism, 1800-1914", δεύτερος τόμος, σελίδα 442. :-)

    Στη στρατιωτική ακαδημία της Σόφιας τον οδήγησε ο ιδεαλισμός του και η επιθυμία/ενθουσιασμός του να βοηθήσει την πρόσφατα αυτονομηθείσα Βουλγαρία.

    Λόγω συμμετοχής σε μια παράνομη σοσιαλιστική ομάδα, αποβλήθηκε από τη στρατιωτική ακαδημία ένα μήνα πριν αποφοιτήσει. Αργότερα, του δόθηκε η ευκαιρία να επανεισαχθεί στην ακαδημία, αλλά αρνήθηκε - πιθανότατα λόγω της πολιτικής του Σταμπόλωφ και του δρόμου που πήρε ο βουλγαρικός εθνικισμός.

    Οι New York Times, έγραψαν στις 6 Μαη 1903: "Αναφέρθηκε συμπλοκή στο χωριό Βάνιτζα ανάμεσα σε τουρκικά στρατεύματα και μια βουλγαρική ομάδα. Εξήντα Βούλγαροι, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού τους, Ντέτζεφ, σκοτώθηκαν, ενώ οι Τούρκοι είχαν τέσσερις νεκρούς και τρεις τραυματίες" (η ορθογραφία - Βάνιτζα Ντέτζεφ - είναι της εφημερίδας).

    Η διεθνιστική, κοσμοπολίτικη, αντιεθνικιστική φιλοσοφία/κοσμοθεωρία του Γκότσε συνοψίζεται στο ρητό που έβαλες και συ : "Αντιλαμβάνομαι τον κόσμο, μόνο ως ένα πεδίο για πολιτιστική άμιλλα μεταξύ των εθνών". Γι αυτό αγωνίστηκε για μια Μακεδονία - πεδίο για πολιτιστική άμιλλα μεταξύ των εθνών και όχι για μια "Μακεδονία για τους Μακεδόνες".

    Μή στριμώχνεις τη μορφή του Ντέλτσεφ στα στενά όρια ενός εθνικισμού.
    Είναι πολύ μεγάλος για να χωρέσει σε κάτι τόσο μικρό όπως αυτό που εσύ αντιλαμβάνεσαι ως "μακεδονικό έθνος" (ή σε κάτι εξίσου μικρό που κάποιοι άλλοι αντιλαμβάνονται ως "βουλγαρικό έθνος"). Ο Γκότσε δεν ανήκει σε κανένα "έθνος". ;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Νομιζω οτι ο Γκοτσε Ντελτσεβ δεν εχει αναγκη απο ερμηνειες. Τα ειπε ξεκαθαρα. "Η Μακεδονια εχει τα δικα της συμφεροντα, την δικια της πολιτικη και ανηκει σε ολους τους Μακεδονες. Οποιος θελει να την ενωσει με την Βουλγαρια ή με την Ελλαδα μπορει να θεωρειτε ως καλος Βουλγαρος ή καλος Ελληνας, αλλα οχι και ως καλος Μακεδονας. Τετοιος Βουλγαρος ή Ελληνας διατηρει την αιωνια αντιπαλοτητα μεταξυ των βαλκανικων λαων, οι οποιοι πρεπει να ζουν αδερφικα για να ειναι πιο ευτυχισμενοι. Η Μακεδονια ανηκει σε ολους τους Μακεδονες ανεξαρτητως θρησκειας, γλωσσας ή εθνικοτητας, στην αυριανη ελευθερη Μακεδονια, και μεσω αυτης θα συνυπαρχουν ολοι οι βαλκανικοι λαοι". Αποσπασμα λογου που εκφωνισε ο Γκοτσε Ντελτσεβ σε περιοδεια του στα χωρια της Πρεσπας το 1901.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Μετα τον θανατο του Γκοτσε ενας μακεδονας που
    εκανε εξασκηση, ως αποφοιτος νομικης, στο γραφειο
    καποιου γνωστου βουλγαρου βερχοβιστη δικηγορου στη Σοφια,
    τον ακουσε να λεει σε καποιους φιλους του για το
    ανωτερω γεγονος: "Δοξα τω Θεω, απαλλαχτηκαμε επι
    τελους απ' αυτο το "σκυλι", που μας προξενησε
    τοσα προβληματα..". Συνεπως για ποιον "βουλγαρο"
    Γκοτσε Ντελτσεβ μιλαμε;..

    ΑπάντησηΔιαγραφή