Γραμμένο σε 02.04.2011
Επίσκεψη της Deutsche Welle (Ντόιτσε Βέλλε), ενός από τα μεγαλύτερα παγκοσμίως τηλεοπτικά κανάλια, στο Забрдени Леринско (Λόφοι Φλώρινας). Συζήτηση με κατοίκους για τη γλώσσα, το παρελθόν, το παρόν, το μέλλον…
«Μόετο ίμε ε Γκιούργκια», «μόετο Κότσσο», «ιάς σουμ Γιάνε».
«Νίε σσο σμε ρόντενι πρεντ τριεσέτινα γκόντινι, σ’τι λάφαμε πο μακέντονσκι. Κέρκα μι ίμα 21 γκόντινι ι ζνάε ντα ζμπόρουβα μακεντόντσκι νόγκο ούμπαβο. Ντόμα σέκογκαςς ιάς μου ζμπόρουβαμ ι ταα πονέκογκαςς μι βάρνουβα πο γκ’ρτσκι.
«Ραζμπέρβα Μακεντόντσκι ! Νόγκο ούμπαβο, ι ούμπαβο λάφε !»
«Ντέτσατα, μάσσκιτε ντέτσα, νόγκο πόλεσνο σε ραζμπέρβατ πο μακέντοντσκι, τσσουπίνιατα πράατ πόικε γκρέσσκι. Ντέτσατα οντ 25 γκόντινι, σέκοϊ πατ κόγκα κε σε σόμπερατ, κόγκα κε μπίντατ τσσέτιρι ντο πετ ντέτσα ζάεντνο, λάφατ, λάφατ πο μακέντοντσκι. Οντ 40, 50 γκόντινι ι νάγκορε, σάμο μακέντοντσκι. Τίε νίτου ζνάατ γκ’ρτσκι !
«Νίε, σε σσο ναουτσσίμε, ναουτσσίμε ντόμα, οντ πο στάριτε. Οντ τατκόιτε, οντ στάριτε. Σάμο οντ νιφ γκο ναουτσσίμε μακεντόντσκιοτ ιάζικ. Οντ τάτκο, οντ μάικα ι οντ ντεντόιτε.
«Κόγκα ντόμα ζμπόρουβαμ γκ’ρτσκι, ια β’ρτατ γκλάβατα ι μι βέλατ – μπρε, νε τε ραζμπέρβαμ σσο μι βέλιςς !».
«Κόγκα μπέμε πο μάλι , νίε σσο σέγκα μπλίζζιμε να τσσετιρίεσετ ίλι πέεσετ γκόντινι, ντόμα νε σλουσσάμε γκ’ρτσκι μούαμπετ ίλι γκ’ρτσκι ιάζικ. Κόγκα οντέμε να σκόιλετο, ιμάμε γκόλεμα μάκα. Ντασκάλιτε βέλεα: τέμπε νέκοϊ τε σλούσσνα ντέκα πρεγκοβόρι μακέντονσκι, γκο βέλεα γκιούπτσκι ιάζικ, ότι λάφετε ,,γύφτικα,, ι μάβαα πο ντέτσατα. Ιάς γκο ίμαμ ζζιβέανο τόα. Ίμαμ ιάντενο νόγκο κιότεκ οντ ντάσκαλοτ. Νι βέλεα, νι πράβεα προπαγκάντα – άκο γκο λάφιτε βόι ιάζικ νέμα ντα ναούτσσιτε γκ’ρτσκι ούμπαβο ι νε κε όιτε νάπρεντ, ζάτοα πούλιτε βόι ιάζικ ντα νε γκο ζμπόρβατε. Νε ε ντόμπαρ ιάζικ».
«Τόα μπέσσε οντ σίστεμοτ, οντ ντασκάλιτε, οντ τίε σσο μπέα. Ι όσστε τάκα ε. Τάκα πράατ. Σάκατ νάσσιοτ ιάζικ ντα γκο σέτσσατ, ντα νε σε ζμπόρι ιτςς. Άμα νέμα ντα μπίντε τάκα. Νέμα ντα μου σε νάπραβι κέιφοτ !».
«Νε γκο πρίζναβατ μακεντόνσκιοτ ιάζικ, βέλατ ντέκα νέμα μακέντονσκι ιάζικ. Τρέμπα βίε σσο ζζιβέετε βο Έβροπα, ντα μου κάζζετε ότι τρέμπα ντα πρίζναε. Νίε βίκαμε άμα Γκ’ρτσια νε σλούσσα».
«Μακεντόνσκιτε πέσνι ι όρα γκι ζνάατ σ’τι. Ίγκραμε σέγκα σλόμποντνο μακέντοντσκι, νε νι πράατ νόγκο προμπλέμι κάκο πόρανο. Σάμο μακέντονσκι ίγκρατ τούκα. Να σβάντμπι, να πανάγκιουρι, να σε σσο ίμα ράντοστ βο σέλοτο, σε σβίρι ι σε πέε να μακέντοντσκι. Ι τίε ντέτσα σσο νε ζνάατ νόγκο μακέντονσκι, γκι ζνάατ σ’τι όρα ι γκι πέατ σ’τι πέσνι να μακέντονσκι, ι τόα σο νόγκο κέιφ. Έντνο κε τούπνε τάπανοτ, ι μάλο ι γκόλεμο σε να ρέντοτ να τάνετσοτ. Ιάς ίμαμ έντνο βνούτσσε οντ τσσέτιρι γκόντινι ι τόα όντι να τάνετσοτ ντα σε φάτι ντα ίγκρα μακέντονσκι. Μακεντόνσκοτο όρο ε πρικάζζανο βο τσελ σβετ, ότι ε οντ νάι ουμπάβιτε όρα».
«Εκονόμσκα κρίζα ίμα βο Γκ’ρτσια, α πόικε ίμα βο Λέρινσκο».
«Νόγκο τέσσκο. Σε πλάσσι νάροντοτ ντάλι κε ίμα ίλι νε ράμποτα. Νόγκο λούγκιε νέματ ράμποτα. Σε πλάσσατ. Τίε σσο ράμποτατ νε σε πλάτενι σο μέσετσι».
«Οντ βέκοβι γκο ίμαμε βόι πρόμπλεμ. Μέστοτο ε πο σιρόμασσνο, πο νέμαμε ράμποτα. Οτκάκο σε νάπραβι φαμπρίκατα ζα ελεκτρίζαμ, μάλτσε λούγκιε βλέγκοα να ράμποτα. Οντ πρετ 6 μέσετσι νε σμε πλάτενι. Σέκοϊ πατ βάκα ε. Τίε μάλτσε λούγκιε κρέβατ, λάπατ ι κράντατ ι τίε σσο τρέμπα ντα σε πλάτατ, νε σε πλάκιατ. Νε ε οντ σέγκα, οντ γκόντινι νάζαντ ε».
«Τέσσκο να νάροντοτ, μάτσσνο ε νόγκο, τέσσκο ε. Ι πο βέτκο μπέσσε μάτσσνο ι σέγκα κε ντόιντε όσστε πο μάτσσνο»
«Τι σε ράμποτι να τέμπε, άκο νε σι πλάτεν πετ μέσετσι; Τόα ε…».
«Ούτρε, ντρούγκι ντεν, πο ντρούγκι ντεν, πομίναα πετ, σσεστ μέσετσι. Νε μου ε γκάιλε ότι νάροντοτ νέμα ντα κούπι, νέμα ντα ιάντε, νέμα ντα νάπραε… Τόα νε γκι γκίμπα ιτςς ! Νάιαντεν νε μου βέρβα να γκλάντεν. Έβε τάκβο νέσστο στάνουβα βο νάσσετο μέστο. Νε σάμο τούκα, τάκα ε βο τσέλα Γκ’ρτσια».
= = = =
Αναδημοσίευση από τη Νόβα Ζόρα: http://novazora.gr/arhivi/2393
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου