Μακεδονικό τραγούδι σε ρυθμό βαλς τραγουδισμένο από την Βάσκα Ιλίεβα / Vaska Ilieva.

 

Βαλς λοιπόν. Ο χορός που συνδέθηκε όσο κανένας άλλος με τον πρώτο γαμήλιο χορό  κάθε νιόπαντρου ζευγαριού σε όλο τον κόσμο.

Ξέρεις… εκεί όπου όλοι χτυπάνε τα πηρούνια στα ποτήρια, εκεί όπου αισθάνεσαι εκατοντάδες μάτια να σε “καρφώνουν” κι εσύ στη μέση της πίστας να κάνεις τα πρώτα σου βήματα στο βάλς… Ένα, δύο, τρία – ένα, δύο, τρία – ένα, δύο, τρία…

Κι αφού αποφάσισες να επιδοθείς στο… άθλημα μάθε, τουλάχιστον, κάτι γι’ αυτό τον χορό. Το βαλς προέρχεται από τη γερμανική λέξη «waltzen» που σημαίνει «στροφή». Χορεύται σε ρυθμό ¾ κάνοντας στροφές γύρω από έναν νοητό άξονα στη μέση του ζευγαριού και δίνοντας έμφαση στο πρώτο βήμα. Είπαμε: Ένα, δύο, τρία – ένα, δύο, τρία – ένα, δύο, τρία…

Το βάλς / waltz προέρχεται από την κεντρική Ευρώπη. Πρώτοι οι αγρότες της Βαυαρίας, του Τυρόλου, και του Styria άρχισαν έναν χορό αποκαλούμενο Walzer, ένας χορός για τα ζεύγη, περίπου το 1750. Απο εκεί ξεκίνησε και διαδώθηκε σε όλο τον κόσμο.  [1]

Μέσω του βαλς  πολλοί Μακεδόνες καλλιτέχνες εξέφρασαν τα συναισθήματα του μακεδονικού λαού. Το ίδιο συνέβει με πολλούς λαούς  σε ανατολή και δύση.

Στις μέρες μας ο χορός βαλς είναι ιδιαίτερα αγαπητός στους Μακεδόνες στην Ελλάδα  ειδικά το συγκεκριμένο που ακούμε στο παρακάτω βίντεο τραγουδισμένο από την Βάσκα Ιλίεβα / Vaska Ilieva. Οι Μακεδόνες δεν το χορεύουν μόνο σε γάμους. Το χορεύουν, γενικά, στα πλαίσια πολιτιστικών εκδηλώσεων όπως οι τοπικές γιορτές, πανηγύρια, πρωτοχρονιάτικοι χοροί κλπ.  Άλλοτε τραγουδισμένο στα μακεδονικά κι άλλοτε μόνο με μουσική.[2]

 

 

И ние сме деца на Македонија	I nie sme detsa na Makedonija	Κι εμείς είμαστε παιδιά της μητρικής γης
И ние сме деца на мајката земја	I nie sme detsa na majkata zemja	Κι εμείς είμαστε παιδιά της μητρικής μας γης,
на мајката земја, на Македонија.	na majkata zemja, na Makedonija.	της μητρικής μας γης, της Μακεδονίας.
на нашата земја, на Македонија.	na nashata zemja, na Makedonija.	Του δικού μας τόπου, της Μακεδονίας
И ние имаме право да живејме,	I nie imame pravo da zhivejme,	Κι εμείς έχουμε δικαίωμα να ζούμε,
како и другите живот што живеат.	kako i drugite zhivot shto zhiveat.	Όπως ζούν και οι άλλοι τη ζωή τους
А ние страдавме, гладни умиравме.	A nie stradavme, gladni umiravme.	Μα εμείς υποφέραμε, πεινασμένοι πεθαίναμε
Слобода немавме правдини никакви	Sloboda nemavme pravdini nikakvi	Ελευθερίες δεν είχαμε, δικαιώματα κανένα.
кога ги баравме, в затвор се најдовме,	koga gi baravme, v zatvor se najdovme,	Όποτε τα ζητήσαμε, στην φυλακή βρεθήκαμε.
во фурни не стават за да не изгорат.	vo furni ne stavat za da ne izgorat.	Σε φούρνους μας έβαζαν για να μας κάψουν.
Коските ни кршат и крвта ни пијат	Koskite ni krshat i krvta ni pijat	Τα κόκκαλα μας έσπαγαν και το αίμα μας έπιναν.
а ние смели сме, горди умиравме.	a nie smeli sme, gordi umiravme.	Κι εμείς ανέμελα χαμογελαστοί, περήφανοι πεθαίναμε.
Горди умиравме, не се предававме.	Gordi umiravme, ne se predavavme.	Περήφανοι πεθαίναμε, δεν παραδινόμασταν.
Живот не жалевме, младост си дававме	Zhivot ne zhalevme, mladost si davavme	Τη ζωή μας δεν λυπηθήκαμε, τη νιότη μας δώσαμε
за наши правдини, смели умиравме.	za nashi pravdini, smeli umiravme.	Για τα δικά μας δικαιώματα, ανέμελα χαμογελαστοί πεθαίναμε.
Парола имавме: Смрт или Слобода!	Parola imavme: Smrt ili Sloboda!	Σύνθημα είχαμε: Ελευθερία ή θάνατος!
Смрт или Слобода за Македонија,	Smrt ili Sloboda za Makedonija,	Ελευθερία ή θάνατος για τη Μακεδονία,
за Македонија, земја поробена.	za Makedonija, zemja porobena.	για τη Μακεδονία, γη σκλαβωμένη.

[3]

= = = = =

- [1] Διαβάστε την ιστορία του βαλς / waltz εδώ  http://www.gamos-bestof.gr/nea-eidhseis/i-syntomi-istoria-toy-waltz και εδώ http://www.worldlingo.com/ma/enwiki/el/Waltz

- [2] Αρχικά στη θέση του βιντεο με τη Vaska Ilieva είχε προγραμματίστει να μπει ένα άλλο βίντεο που έδειχνε Μακεδόνες να χορευουν βαλς στη Γιορτή Τσίπουρου στο χωριό Μεσημέρι Έδεσσας 17 Οκτ. 2010. Δυστυχώς το βίντεο δεν υπάρχει διότι το διέγραψε ο youtuber που το ανέβασε ως είχε δικαίωμα. Δικαίωμα σεβαστό απόλυτα.

[3] Το τραγούδι “I nie sme detsa na Makedonija” γράφτηκε από τον Јонче Христовски (Битола, 1933 - Скопје, 2000) Γιόντσε Χρίστοφσκι (Μπίτολα, 1933 – Σκόπια, 2000) τη δεκαετία του ‘60. Αναφέρετε στα βάσανα των Μακεδόνων την εποχή πριν τη δημιουργία του σημερινού κράτους της Δημοκρατίας της Μακεδονίας το 1944.