Κυριακή, Οκτωβρίου 24, 2010

Μακεδονικό τραγούδι σε ρυθμό βαλς τραγουδισμένο από την Βάσκα Ιλίεβα / Vaska Ilieva.

 

Βαλς λοιπόν. Ο χορός που συνδέθηκε όσο κανένας άλλος με τον πρώτο γαμήλιο χορό  κάθε νιόπαντρου ζευγαριού σε όλο τον κόσμο.

Ξέρεις… εκεί όπου όλοι χτυπάνε τα πηρούνια στα ποτήρια, εκεί όπου αισθάνεσαι εκατοντάδες μάτια να σε “καρφώνουν” κι εσύ στη μέση της πίστας να κάνεις τα πρώτα σου βήματα στο βάλς… Ένα, δύο, τρία – ένα, δύο, τρία – ένα, δύο, τρία…

Κι αφού αποφάσισες να επιδοθείς στο… άθλημα μάθε, τουλάχιστον, κάτι γι’ αυτό τον χορό. Το βαλς προέρχεται από τη γερμανική λέξη «waltzen» που σημαίνει «στροφή». Χορεύται σε ρυθμό ¾ κάνοντας στροφές γύρω από έναν νοητό άξονα στη μέση του ζευγαριού και δίνοντας έμφαση στο πρώτο βήμα. Είπαμε: Ένα, δύο, τρία – ένα, δύο, τρία – ένα, δύο, τρία…

Το βάλς / waltz προέρχεται από την κεντρική Ευρώπη. Πρώτοι οι αγρότες της Βαυαρίας, του Τυρόλου, και του Styria άρχισαν έναν χορό αποκαλούμενο Walzer, ένας χορός για τα ζεύγη, περίπου το 1750. Απο εκεί ξεκίνησε και διαδώθηκε σε όλο τον κόσμο.  [1]

Μέσω του βαλς  πολλοί Μακεδόνες καλλιτέχνες εξέφρασαν τα συναισθήματα του μακεδονικού λαού. Το ίδιο συνέβει με πολλούς λαούς  σε ανατολή και δύση.

Στις μέρες μας ο χορός βαλς είναι ιδιαίτερα αγαπητός στους Μακεδόνες στην Ελλάδα  ειδικά το συγκεκριμένο που ακούμε στο παρακάτω βίντεο τραγουδισμένο από την Βάσκα Ιλίεβα / Vaska Ilieva. Οι Μακεδόνες δεν το χορεύουν μόνο σε γάμους. Το χορεύουν, γενικά, στα πλαίσια πολιτιστικών εκδηλώσεων όπως οι τοπικές γιορτές, πανηγύρια, πρωτοχρονιάτικοι χοροί κλπ.  Άλλοτε τραγουδισμένο στα μακεδονικά κι άλλοτε μόνο με μουσική.[2]

 

 

И ние сме деца на Македонија

I nie sme detsa na Makedonija

Κι εμείς είμαστε παιδιά της μητρικής γης

И ние сме деца на мајката земја

I nie sme detsa na majkata zemja

Κι εμείς είμαστε παιδιά της μητρικής μας γης,

на мајката земја, на Македонија.

na majkata zemja, na Makedonija.

της μητρικής μας γης, της Μακεδονίας.

на нашата земја, на Македонија.

na nashata zemja, na Makedonija.

Του δικού μας τόπου, της Μακεδονίας

И ние имаме право да живејме,

I nie imame pravo da zhivejme,

Κι εμείς έχουμε δικαίωμα να ζούμε,

како и другите живот што живеат.

kako i drugite zhivot shto zhiveat.

Όπως ζούν και οι άλλοι τη ζωή τους

А ние страдавме, гладни умиравме.

A nie stradavme, gladni umiravme.

Μα εμείς υποφέραμε, πεινασμένοι πεθαίναμε

Слобода немавме правдини никакви

Sloboda nemavme pravdini nikakvi

Ελευθερίες δεν είχαμε, δικαιώματα κανένα.

кога ги баравме, в затвор се најдовме,

koga gi baravme, v zatvor se najdovme,

Όποτε τα ζητήσαμε, στην φυλακή βρεθήκαμε.

во фурни не стават за да не изгорат.

vo furni ne stavat za da ne izgorat.

Σε φούρνους μας έβαζαν για να μας κάψουν.

Коските ни кршат и крвта ни пијат

Koskite ni krshat i krvta ni pijat

Τα κόκκαλα μας έσπαγαν και το αίμα μας έπιναν.

а ние смели сме, горди умиравме.

a nie smeli sme, gordi umiravme.

Κι εμείς ανέμελα χαμογελαστοί, περήφανοι πεθαίναμε.

Горди умиравме, не се предававме.

Gordi umiravme, ne se predavavme.

Περήφανοι πεθαίναμε, δεν παραδινόμασταν.

Живот не жалевме, младост си дававме

Zhivot ne zhalevme, mladost si davavme

Τη ζωή μας δεν λυπηθήκαμε, τη νιότη μας δώσαμε

за наши правдини, смели умиравме.

za nashi pravdini, smeli umiravme.

Για τα δικά μας δικαιώματα, ανέμελα χαμογελαστοί πεθαίναμε.

Парола имавме: Смрт или Слобода!

Parola imavme: Smrt ili Sloboda!

Σύνθημα είχαμε: Ελευθερία ή θάνατος!

Смрт или Слобода за Македонија,

Smrt ili Sloboda za Makedonija,

Ελευθερία ή θάνατος για τη Μακεδονία,

за Македонија, земја поробена.

za Makedonija, zemja porobena.

για τη Μακεδονία, γη σκλαβωμένη.

[3]

= = = = =

- [1] Διαβάστε την ιστορία του βαλς / waltz εδώ  http://www.gamos-bestof.gr/nea-eidhseis/i-syntomi-istoria-toy-waltz και εδώ http://www.worldlingo.com/ma/enwiki/el/Waltz

- [2] Αρχικά στη θέση του βιντεο με τη Vaska Ilieva είχε προγραμματίστει να μπει ένα άλλο βίντεο που έδειχνε Μακεδόνες να χορευουν βαλς στη Γιορτή Τσίπουρου στο χωριό Μεσημέρι Έδεσσας 17 Οκτ. 2010. Δυστυχώς το βίντεο δεν υπάρχει διότι το διέγραψε ο youtuber που το ανέβασε ως είχε δικαίωμα. Δικαίωμα σεβαστό απόλυτα.

[3] Το τραγούδι “I nie sme detsa na Makedonija” γράφτηκε από τον Јонче Христовски (Битола, 1933 - Скопје, 2000) Γιόντσε Χρίστοφσκι (Μπίτολα, 1933 – Σκόπια, 2000) τη δεκαετία του ‘60. Αναφέρετε στα βάσανα των Μακεδόνων την εποχή πριν τη δημιουργία του σημερινού κράτους της Δημοκρατίας της Μακεδονίας το 1944.

17 σχόλια:

  1. Αυτό το τραγούδι, το θλιβερό, το ψυχοπλακωτικό, αλλά όμορφο, το ήξερα. Ποτέ μου όμως δε μου πέρασε από το μυαλό να το συσχετίσω με το βαλς...
    Τώρα όμως που το επισήμανες, ναι όντως ο ρυθμός του αν το χορέψεις, θυμίζει τα κλασσικά βαλσακια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ξεχασες να μας πεις για τον Φαλμεραυερ, ξεφτιλα σε εκαναν οι Ελληνες στο Νοβα ζορα και εκανες τον γερμανο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @Stefanos
    Οντως είναι βαλς το λυπητερό πλην όμως ωραίο μακεδονικό τραγούδι αν και δεν του φαίνεται με το πρώτο άκουσμα ίσως επειδή οι περισσότεροι, που δεν έχουμε σχέση με τις νότες της μουσικής, έχουμε συνηθίσει να ονομάζουμε βάλς μόνο τα αριστουργήματα των κεντροευρωπαίων κλασσικών συνθετών σαν to Second waltz του Shostakovich στην προηγούμενη ανάρτηση.

    Επίσης υπάρχουν πολύ ωραία ελληνικά βαλς. Κορυφαίο ελληνικό βάλς θεωρώ το “Βαλς του Γαμου” της Ελένης Καραίνδρου από τη ταινία ο «Μελισσοκόμος» του Θ. Αγγελόπουλου:
    http://www.youtube.com/watch?v=_rcs1OC2Sus

    Ovje denovi si imam mnogou rabota, nemam slobodno vreme za prevod / Αυτές τις ημέρες είμαι φουλ στη δουλια, δεν έχω ελευθερο χρόνο για μετάφραση.

    Ako imash slobodno vreme napravi prevod ti / Αν έχεις ελευθερο χρόνο κάνε μετάφραση εσύ και στείλε τη να την προσθέσω στην ανάρτηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @ανωνυμε 8:09 PM

    Δημοσίευσα το σχόλιό σου μόνο και μόνο γιατί δείχνει το τεράστιο κόμπλεξ και την φοβία σου απέναντι στον Φαλμεράυερ.

    Μη φοβάσε και κάνε κλικ εδώ: Το αντίπαλο δέος του ελληνικού εθνικισμού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Για να δούμε. Π[ως σου φαίνεται η παρακάτω μετάφραση?

    ......
    Κι εμείς είμστε παιδιά, της Μακεδονίας.
    Κι εμείς είμστε παιδιά, της μάνας γής.
    Της μάνας γής, της Μακεδονίας.
    Κι εμείς έχουμε δικαίωμα να ζήσουμε,
    όπως και οι άλλοι τη ζωή που ζούνε.
    Μα εμείς υποφέραμε και πεινασμένοι πεθαίναμε
    Ελευθερία δεν είχαμε, δικαιώμα κανένα
    Όταν τα ζητούσαμε στη φυλακή βρισκόμασταν
    Στους φούρνους μας βάζανε για να μας κάψουν
    Τα κόκαλα, μας σπάζανε και το αίμα, μας το πίνανε
    Μα εμείς γενναίοι είμαστε, περήφανοι πεθαίναμε
    Περήφανοι πεθαίναμε, δεν πουλιόμασταν.
    Τη ζωή δε λυπόμασταν, τα νειάτα μας δίναμε.
    Για τα δίκαια μας, γενναία πεθαίναμε.
    Σύνθημα είχαμε: Ελευθερία ή θάνατος
    Ελευθερία ή θάνατος για τη Μακεδονία
    Για τη Μακεδονία, Γη σκλαβωμένη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. τα ιδιo link δωσες απο τον "παγκοσμιου φημης" ιστορικο Λιθοξοου και στο Νοβα ζορα αλλα τοσκασες σαν λαγος αντι να τους απαντησεις εστω με μια γραμμη στα τοσα στοιχεια απο ξενες πηγες που σου παραθεσαν καρπαζοεισπρακτορα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. @Stefanos

    Ευχαριστώ για την μετάφραση. Μόλις βρω χρόνο (μάλλον το επόμενο σαββατοκύριακο) θα την ενσωματώσω στην ανάρτηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. @ανώνυμε

    Προφανώς έχεις “αλλεργία” στον Φαλμεράγιερ. Φαίνεται πως κάτι σε “τρώει”. Δείχνεις να έχεις κάποια μορφή “αναφυλαξίας” απέναντι στο άκουσμα και μόνο του ονόματός του.

    Με την πρώτη ευκαιρία, στο επόμενο χρονικό διάστημα, θα γράψω ανάρτηση με θέμα το βιβλίο του Φαλμεράγιερ.

    Μέχρι τότε φρόντισε κατ’ αρχάς να μάθεις τρόπους κοινωνικής συμπεριφοράς και, δεύτερο, γίνε γενναίος: Δημιούργησε ένα “eponymo” διαδικτυακό ψευδώνυμο προκειμένου να σε “αναγνωρίζω” και να δημοσιεύω τα σχόλιά σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Εχει λάθη η μετάφραση, Αμπεσεντάρ και Στεφανε. Οχι πως είναι τίποτα φοβερό, αλλά για λόγους πιστότητας και μόνο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Απορώ για ασχολούνται και οι μεν και οι δε με τον Φαλμεράιερ.
    Ο κύριος αυτός είναι παντελώς άγνωστος στο διεθνές στερέωμα και η μόνη του "εργασία" είναι αυτή που αφορά την καταγωγή των σύγχρονων Ελλήνων.
    Επιπλέον, ο Φαλμεράιερ ήταν ένα όργανο της Αυστρο-ουγγρικής αυτοκρατορίας σε μιά εποχή που η Αυστρο-ουγγαρία σε συμμαχία με την Οθωμανική αυτοκρατορία, ήταν πολέμιοι όλων των εθνικών αγώνων για ανεξαρτησία και χειραφέτηση.

    Δεν του αξίζει ο ντόρος γύρω από το όνομα του και την "εργασία" του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. @Ανώνυμε 12.30,
    Δεν είμαστε δα και μεταφραστές, όχι απλά καν επαγγελματίες, ούτε καν ικανοί ερασιτέχνες.
    Το κείμενο προφανώς θέλει λογοτεχνικό "χτένισμα". Πέραν τούτου, πρακτικά λόγω της λόγω της σχετικής έλλειψης δύο παρελθοντικών χρόνων (παρατατικός & αόριστος) όπως στην Ελληνική, είναι μάλλον υποκειμενική η απόδοση του από τον μεταφραστή.

    Τι προτείνεις εσύ?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Διάβαστε ένα ενδιαφέρον άρθρο για την ελευθερία το τύπου στην Ελλάδα,κάτι που σχετίζεται μεταξύ άλλων και με τη Μακεδονική μειονότητα.

    http://taairetika.blogspot.com/2010/10/73.html

    Θα προσθέσω επίσης ότι ο Φαλμεράειερ δεν ήταν καθόλου άγνωστος,ψάξτε και στην wikipedia να δείτε τι λέει. Επίσης δεν ήταν καθόλου ανθέλληνας όπως λέει η Ελληνική προπαγάνδα,αντίθετα υπήρξε φίλος του αρχαιοελληνικού πνεύματος,γι'αυτό και όταν ήρθε στην Ελλάδα εξέφρασε την απογοήτευσή του διαπιστώνοντας από κοντά τις φυλετικές καταβολές των νέων Ελλήνων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Η μετάφραση του Stefanos ήταν αρκετά καλή παρόλο που την έγραψε στα γρήγορα.

    Αν και δεν είμαι φιλόλογος, σήμερα που βρήκα χρόνο “χτενισα” φιλολογικά τη μετάφραση (όσο μου το επιτρέπουν οι γνώσεις των ελληνικών μου) και την ενσωμάτωσα στην ανάρτηση.

    Βρήκα και τον συνθέτη του τραγουδιού, δειτε την υποσημείωση [3].

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. @Αντισυμβατικέ,
    Έχω διαβάσει και τη Wikepedia σχετικά με το Φαλμεράιερ. Κι αν κι εσύ τη διάβαζες πιο προσεκτικά θα πρόσεχες πως πέρα από τη "μελέτη" του αναφορικά με τους Νεοέλληνες δεν έχει κάνει τίποτα που να άφηνε το όνομα του στην ιστορία.
    Όσο για τη σπουδαιότητα του, νομίζω πως δικαιώνεται η άποψη μου από το γεγονός ότι το λήμμα του στη Wikepedia υπάρχει μόνο σε γλώσσες (Ελληνικά, Αγγλικά, Βουλγαρικά, Γερμανικά, Ουγγρικά και Αλβανικά). Στα δε γερμανικά, το κείμενο που αναφέρεται σ' αυτόν είναι πολύ λιγότερο απ' ότι αυτό στα Ελληνικά ή Αγγλικά. Εδώ φαίνεται και πόσο ασήμαντος είναι στους συμπατριώτες του.
    Άραγε αν ρωτούσες 100 αυστριακούς
    "Ποιος είναι ο Φαλμεράιερ"? πόσοι θα απαντούσαν? 1, 3, 5 ή κανένας?

    Στέφανος ο Αντισυμβατικός (με την αληθινή έννοια)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Εγώ είμαι με την θέση των επιστημόνων μου μελετούν το φαινόμενο της εθνικής ταυτότητας των ανθρώπων σύμφωνα με την οποία τα σημερινά έθνη δημιουργήθηκαν τον 19ο αι. ασχέτως βιολογικής καταγωγής των ανθρώπων που ανήκουν σε αυτά.

    Τα έθνη είναι αποτέλεσμα προσωπικών πολιτικών (προσοχή όχι κομματικών) επιλογών και πεποιθήσεων των ανθρώπων κι όχι βιολογίας. Αυτό σημαίνει ότι ο καθένας σήμερα έχει το δικαίωμα να επιλέξει συνειδητά να είναι Έλληνας, Μακεδόνας, Βούλγαρος ή Αλβανός κ.ο.κ. Για παράδειγμα ενας οικονομικός πρόσφυγας από το Πακιστάν που οι ανάγκες επιβίωσης τον έφεραν την Ελλάδα μπορεί να είναι Έλληνας, εφόσον το επιλέγει ο ίδιος συνειδητά.

    Το λάθος των ιδρυτών του ελληνικού έθνους είναι ότι επιχείρησαν να συνδέσουν βιολογικά τους σημερινούς Έλληνες με τους αρχαίους Έλληνες. Ουσιαστικά, δηλαδή, επιχείρησαν να μετατρέψουν μια πολιτική ιδεολογία σε βιολογία!

    Το επιχειρούν ακόμη και σήμερα. Απόδειξη το επαναλαμβανόμενο μότο “οι αρχαίοι ημών πρόγονοι” που διαβάζουμε και ακούμε, επίσημα και ανεπίσημα στην Ελλάδα. Πιστεύω πως αυτό ακριβώς το λάθος ήθελε να αποδείξει ο Φαλμεράγιερ με το έργο του.

    Επειδή έχω διαβάσει το ίδιο το βιβλίο του Φαλμεράγιερ θα συμφωνήσω με τον Αντισυμβατικό.

    Πράγματι στο βιβλίο φαίνεται ότι ο Φαλμεράγιερ ήταν άριστος γνώστης και φίλος του αρχαιοελληνικού πνεύματος.
    To link της Wikepedia είναι αυτό:
    http://el.wikipedia.org/wiki/Γιάκομπ Φίλιπ Φαλμεράυερ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. I have absolutely no idea what is going on this website. Do you have any document translation services for your website. A business partner told me to look into this website, but I don't know how to read Macedonian.

    ΑπάντησηΔιαγραφή