ΠΡΟΣ ΤΑ ΒΟΔΕΝΑ.

ΜΙΑ ΘΛΙΜΕΝΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΩΘΕ ΑΠΟ ΤΗ ΛΙΜΝΗ ΤΟΥ ΟΣΤΡΟΒΟΥ. - ΟΙ ΣΚΛΑΒΟΙ ΤΟΥ ΒΟΝΤΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΤΟΥ ΠΕΡΙΣΛΑΒ. -ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΑΤΖΟΒΑΣ. ΑΓΓΑΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΕΡΓΑ ΣΤΗ ΜΕΘΟΡΙΟ.

7^ο

ΠΡΟΣ ΤΑ ΒΟΔΕΝΑ. Οχτώβρης 1933.

Αφήνουμε πίσω τα ψηλά βουνά της Φλώρινας και της Καστοριάς. Το Πισοδέρι και το Νταούλ κρύβονται μέσα στα σύννεφα. Μια κάποια βαρειά πάχνη σκεπάζει τα ορεινά χωριά, την Κλεισούρα, το Λέχοβο και τα Αρβανιτοχώρια. Στα παραθύρια των σπιτιών στ’ Αρβανιτοχώρια πλήθος αρμαθιές από κόκκινες πιπεριές φαντάζουν στις πρωινές αχτίνες του ήλιου. Όσο το αυτοκίνητο κατεβαίνει προς τον κάμπο, τόσο πιο θλιμμένη, πιο σιωπηλή προβάλλει στα μάτια μας η Δυτική Μακεδονία. Θλιμμένη κι αλυσσοδεμένη…

Εδώ ένα πουλάκι να πετάξει, μια τσίχλα να φτερουγίσει ανάμεσα από τα χαμοκλάδια, θεωρείται κίνημα… εθνικοεπαναστατικό. Αμέσως τα αποσπάσματα, οι καπεταναίοι, οι χαφιέδες, οι τσαντέφσκυδες και οι διαλεγμένοι αγροφύλακές τους. Όλα σε ενέργεια… Και προπαντός η βία.

Κάθε τόσο αλλάζουμε μέσο συγκοινωνίας. Ο θρήνος των μακεδονικών χωριών μας παρακολουθεί σ’ όλη μας τη διαδρομή. Τα χαμόσπιτα με τα πλυθιά μας θυμίζουν την άθλια ζωή των κατοίκων τους.

Όποιος δεν εβούτηξε την υγρή μπομπότα μέσα στην τριμμένη κόκκινη πιπεριά που τρώει ο Μακεδόνας, όποιος δεν είδε τα παιδιά του να σπαρταράνε από τον παροξυσμό της ελονοσίας, όποιος δεν άκουσε το μισθωτό δάσκαλο χαλυβδόκρανο εθνικιστή να μιλάει με περιφρόνηση για τη «φάρα» που του δώσανε να μορφώσει… κι όποιος δεν είδε Μακεδόνες δεμένους στα δέντρα να ξερνάνε αίμα για… να μαρτυρήσουν που είναι οι κομιτατζήδες, όποιος δεν αντιλήφθηκε τον Έλληνα χωροφύλακα να δέρνει γυναίκες και παιδιά με αγριότητα καννίβαλου, δεν ξέρει τι υποφέρει ο σκλαβωμένος αυτός λαός.

Στη Βέρροια μίλησα με Βλάχους. Μου είπαν για τη ζωή τους και για τη ζωή εκείνων που φύγαν από τη Βέρροια για τη Ρουμανία:

- Οι μπογιάροι τους πίνουν το αίμα εκεί…

- Οι Έλληνες μας κάνανε πτώματα εδώ…

Και οι Μακεδόνες της βουλγαρικής και σερβικής Μακεδονίας; Εκείνοι μήπως ζουν καλλίτερα;

Και από τη σερβική και τη βουλγαρική Μακεδονία τα γράμματα πάνε κι έρχονται. Ανταλλάσσονται θερμοί χαιρετισμοί μεταξύ των καταπιεζομένων. Είναι όλοι τους σκλάβοι και δεν είναι λίγοι. Όλοι οι Μακεδόνες ξεπερνάνε τα 3 εκατομμύρια. Σκλάβοι σωστοί.

Το τραίνο κυλάει με κάποια δειλία πάνω στις γραμμές του. Δεν ξέρεις τι γίνεται… Οι κομιτατζήδες, τα αγαπημένα παιδιά των ιμπεριαλιστών και του Μουσάνωφ, τοποθετούν μπόμπες. Οι κλειδούχοι των σιδηροδρόμων σε επιφυλακή. Οι κόκκινες σημαίες τους κάθε τόσο σταματάνε το τραίνο. Επιθεωρείται η γραμμή.

Περνάμε το Σόροβιτς. Στο Πάτελι οι σύντροφοι μας χαιρετούν. Τους είχαμε πει ότι θα περάσουμε από το κόκκινο χωριό τους. Μας περιμένουν. Η λίμνη του Όστροβο είνε πολύ ταραγμένη. Ολόγυρα τα χωριά καρτερούνε κάτι σπουδαίο.

Η ΛΊΜΝΗ ΤΟΥ ΟΣΤΡΟΒΟ ΚΑΙ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΖΕΡΒΙ, ΤΣΕΓΑΝΙ, ΡΟΣΙΛΟΒΟ.

Τα χωριά είνε γραφικά ολόγυρα στη λίμνη και τα σπαρτά φυτρώνουν ολόδροσα και πεταχτά. Οι άνθρωποι όμως του λαού είναι τόσο δυστυχισμένοι εδώ… τόσο εξαθλιωμένοι…

Πρόεδρος της κοινότητας των χωριών Όστροβο, Ζέρβι, Τσέγανι, Ροσίλοβο είνε ο καπετάν Χατζηχαρίσης.

Από πού ήρθε; Ποιος είνε; Τι θέλει;

Οι χωριάτες ένα μόνο ξέρουν. Το μάθανε από την καταδυνάστευση πολλών χρόνων. Να κάνουν τα θελήματά του. Οι Έλληνες τον βάλανε πρόεδρο της μιας κοινότητας που αποτελούν τα χωριά. Αυτός λύνει, αυτός δένει.

1) Τους βάνει να κάνουν αγγαρείες, προσωπικές εργασίες, ενώ για τα έργα υπάρχουν κονδύλια διαθέσιμα. Αυτός κατακρατάει τα χρήματα που θα πληρωνόντουσαν για μεροκάματα και οι άλλοι δουλεύουν.

2) Έχει έναν αλευρόμυλο στο Όστροβο, όποιος τολμήσει να μην αλέσει το σιτάρι του σ’ αυτόν γίνεται αμέσως «κομιτατζής», «Βούλγαρος», «ύποπτος», μπαίνει στους μαύρους «καταλόγους».

3) Ο καπετάνιος σκηνοθέτησε ως τώρα έναν εμπρησμό στο Όστροβο το 1932 και τον απέδωσε σ’ ένα φτωχό Μακεδόνα για να τον καταστρέψει.

4) Σκηνοθέτησε δύο συνεδριάσεις κομιτατζήδων, δηλ. ενώ μιλούσαν οι χωρικοί στα καφενεία τους παρέδωσε στην αστυνομία. Αν θέλεις μην κάνεις τα θελήματά του…

5) Είνε ιδιοχτήτης της Ζέρβης, που είνε τσιφλίκι αναπαλλοτρίωτο, γιατί με την τρομοκρατία κρατάει τους αχτήμονες κάτοικους στο χέρι του και δεν κινούνται για την απαλλοτρίωση για να τους έχει κολλίγους.

6) Έχει στην κατοχή του 150 στρέμματα τα καλλίτερα χωράφια, 200 στρέμματα λειβάδια. Αρκετά εκατομμύρια περιουσία χρήμα και είνε ιδιοχτήτης ενός χωριού του Ζέρβι.

Ζήτω, λοιπόν, η Ελληνική Μακεδονία!…

Μα εκτός από τα έργα και τα κατορθώματα αυτού του καπετάνιου, πόσα ακόμα μυστικά δε κρύβει αυτή η σιωπηλή λίμνη του Όστροβου;

Πόσο άγριοι ξυλοδαρμοί!!… πόσες καταπιέσεις… πόσα βασανιστήρια σε βάρος των δυστυχισμένων Μακεδόνων…

Ν. Κοντός.

---------------------

- Το κείμενο είναι του Ν. Κοντού, εφημερίδα Ριζοσπάστης, Σάββατο 28/10/1933.

- Όστροβο μετονομάστικε σε Άρνισσα στις 2/3/1926-ΦΕΚ 97/1926, Σόροβιτς μετονομάστικε σε Αμύνταιο στις 19/7/1928-ΦΕΚ 156/1928, Πάτελι μετονομάστικε σε Αγιος Παντελήμονας στις 31/8/1926-ΦΕΚ 346/1926, Τσέγανι μετονομάστικε σε Αγιος Αθανάσιος στις 15/11/1926-ΦΕΚ 413/1926, Ροσίλοβο μετονομάστικε σε Ξανθόγεια στις 2/3/1926-ΦΕΚ 97/1926. Τα στοιχεία μετονομασιών έιναι απο http://pandektis.ekt.gr/dspace/handle/123456789/4968?locale=el

-Τσαντέφσκυδες: Ποιος ήταν ο Τσαντέφσκυ; Τον περιγράφει ο Ν. Κοντός στην ίδια εφημερίδα στις 25/10/1933:  “ Ενας χαφιές μισθοδοτούμενος απ’ τη Διοίκηση Χωροφυλακής Φλώρινας, συνεργάτης του αρκουδανθρώπου καπετάν Στέφου και του αιμοβόρου Πετράκη. Τους έψηνε το ψάρι στα χείλη στα γύρω χωριά και στο Κάλινικ τους έπαιρνε τακτικά το «χαράτς», τους απειλούσε ότι θα τους καταγγείλει ως κομιταζήδες. Τους άρπαζε τις γυναίκες με την απειλή ότι θα τις σκοτώσει. Τους ρήμαζε τα κτήματα και τους έπαιρνε τα χρήματα για να τα μοιραστεί με τους προστάτες του. Ο στόχος του Τσαντέφσκυ ήταν οι τρεις Μακεδόνες χωρικοί Μάνος, Μπαλάκας, Παρασκευόπουλος που γι αυτούς το μαχαίρι έφτασε στο κόκκαλο και μιαν ημέρα τον καθάρισαν. […] οι τρεις τουφεκίζονται πίσω από τους πύργους του Γεντή Κουλέ. Κάποια τελευταία κραυγή του Μάνου όμως δε θα λησμονηθεί ποτέ από τους Μακεδόνες: - …Είμαι Μακεδόνας και θα πεθάνω Μακεδόνας δεν είμαι ούτε Βούλγαρος ούτε κομιτατζής…”

Εικόνες και εμπειρίες από την συγκρότηση του σύγχρονου δημοκρατικού κράτους της Μακεδονίας. 2 Αυγούστου 1944.

…από τότε ακόμα λαμβάνονταν υπόψη και το γεγονός ότι στη Μακεδονία, μαζί με τους Μακεδόνες, ζουν και άλλες εθνότητες, με δικούς του εκπροσώπους στις ανταρτικές ομάδες και τις επιτροπές. Γι’ αυτό και ήταν φυσικό ότι στη συνεδρίαση της  και στα όργανά της συμμετείχαν άνθρωποι από όλες τις εθνότητες – Τούρκοι, Αλβανοί, Βλάχοι, υπήρχαν, νομίζω, και κάνα-δυο Σέρβοι.

Η πρώτη συνεδρίαση της A.S.N.O.M.

Ήταν πραγματικά μια δική μας (φυσικά και δική μου) μεγάλη και εξαιρετική εμπειρία. Για να το πω διαφορετικά – ήταν η δική μας «πρώτη δημιουργία κράτους». Η πρώτη αυτή συνεδρίαση της A.S.N.O.M. που πραγματοποιήθηκε την επέτειο του Ιλιντεν στα κονάκια του μοναστηριού Πρόχορ Πτσίνσκι, μου άφησε πολλές και ανεξίτηλες αναμνήσεις.

Όλα έγιναν με έναν τρόπο τελετουργικό, επίσημο, γιατί το ίδιο το γεγονός ήταν πολύ σπουδαίο, ιστορικό, και οι άνθρωποι που συμμετείχαν είχαν έρθει εδώ με μεγάλο ενθουσιασμό.

[…]

Άνοιξε την συνεδρίαση ο Πάνκο Μπρασσνάροφ, ο οποίος σύντομα αλλά περιεκτικά, είπε όλα όσα έπρεπε να ειπωθούν αυτή τη μέρα. Συσχέτισε τις δύο επετείους του Ιλιντεν ως ζωντανός μάρτυρας, κι όλοι εμείς, σε πραγματική έξαρση, αποδώσαμε τιμές στους αγωνιστές που έπεσαν για την ελευθερία της Μακεδονίας.

[…]

Τη δεύτερη μέρα της συνεδρίασης έγινε μια πολύ ενδιαφέρουσα, περιεκτική συζήτηση μεταξύ των διαφόρων αντιπροσώπων, οι οποίοι, σε γενικές γραμμές, αποδέχονταν την ιδέα της ίδρυσης ανεξάρτητου κράτους. Αυτό ήταν κάτι που πλανιόταν στην ατμόσφαιρα ως κοινή σκέψη όλων των αντιπροσώπων που παρευρίσκονταν, ακόμη και των ανταρτών που είχαμε φέρει για να φυλάνε το μοναστήρι του Αγίου Προχόρ Πτσίνσκι και βρισκόταν στην αυλή ή στις γύρω πλαγιές.

Μάλλον το πιο ενδιαφέρον απ’ όλα αυτά ήταν όταν ήρθε η στιγμή της ψήφισης των ντοκουμέντων. Οι αντιπρόσωποι με θυελλώδη χειροκροτήματα και συντονισμένα συνθήματα, χαιρέτησαν το ψήφισμα των πρώτων πράξεων του καινούργιου μακεδονικού κράτους, με τις οποίες η A.S.N.O.M. ανακηρυσσόταν ανώτατο νομοθετικό και εκτελεστικό εθνικό αντιπροσωπευτικό σώμα και ανώτατο όργανο του κράτους της δημοκρατικής Μακεδονίας.

Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι ανάμεσα σ’ αυτά τα ντοκουμέντα υπάρχει και μια δήλωση, σημαντική ακόμα και σήμερα (λόγω της σημασίας που δίνεται στα ανθρώπινα δικαιώματα), η οποία αναφέρεται στα θεμελιώδη δικαιώματα και την ισονομία όλων των πολιτών της Μακεδονίας ανεξαρτήτως εθνικότητας, φύλλου, θρησκείας, φυλής…

Σ’ αυτή γίνεται λόγος και για το ότι είναι εξασφαλισμένα όλα τα δικαιώματα ελεύθερης εθνικής ζωής των εθνικών μειονοτήτων. Στέκομαι σε αυτήν τη δήλωση που γράφτηκε το μακρινό 1944, γιατί επιβεβαιώνει το γεγονός ότι, ακόμα τότε, ήμασταν βαθιά πεπεισμένοι ότι η Μακεδονία πρέπει να οικοδομηθεί πάνω σε δημοκρατικές αρχές. Όπως είναι γνωστό, η A.S.N.O.M., ανακήρυξε τη μακεδονική γλώσσα ως επίσημη γλώσσα του κράτους, κάτι που συνεχίστηκε και σε όλα τα κατοπινά Συντάγματα της Μακεδονίας.

Από την άποψη της σπουδαιότητας, μεγαλύτερης σημασίας ήταν το Μανιφέστο και η Διακήρυξη, με τα οποία η A.S.N.O.M. έκανε γνωστό σε όλη τη μακεδονική, αλλά και τη διεθνή κοινωνία, ότι τη μέρα αυτή δημιουργήθηκε η νέα ελεύθερη Μακεδονία – το πρώτο κράτος του μακεδονικού λαού. Είμαι πεπεισμένος ότι αυτά τα ντοκουμέντα, με τα φιλελεύθερα, αντιφασιστικά και πατριωτικά μηνύματά τους, ακόμα και σήμερα προκαλούν συναισθήματα ανάτασης και υπερηφάνειας σε κάθε Μακεδόνα. Πρώτα απ’ όλα, εξαιτίας της ιστορικότητάς τους και, τολμώ να πω, εξαιτίας του οράματος που περιέχουν. Και βέβαια για τις προοπτικές που άνοιγαν στις επόμενες γενεές.

 

-------------

- Το κείμενο της ανάρτησης είναι αποσπάσματα από το βιβλίο του του Κίρο Γκλιγκόροφ «Απομνημονεύματα», Εκδόσεις Κούριερ Εκδοτική, Αθήνα 2001.

- A.S.N.O.M. :The Anti-Fascist Assembly for the People's Liberation of Macedonia (Μακεδονικά: Антифашистичко Собрание на Народното Ослободување на Македонија, Latinic: Antifašističko Sobranie na Narodnoto Osloboduvanje na Makedonija, abbr. A.S.N.O.M., Ελληνικά: Αντιφασιστική Συνέλευση για την Εθνική Απελευθέρωση της Μακεδονίας.)

- Η συνεδρίαση της A.S.N.O.M πραγματοποιήθηκε την συμβολική ημερομηνία 2 Αυγούστου 1944. Η 2 Αυγούστου είναι η επέτειος με το νέο ημερολόγιο της επανάστασης του Ίλιντεν η οποία έγινε στις 20 Ιουλίου 1903 με το παλιό ημερολόγιο.

Erga omnes

Με βάση το διεθνές δίκαιο κάθε χώρα επιλέγει μόνη της το όνομα με το οποίο θα αποκαλείται στο εσωτερικό και στο εξωτερικό (Διεθνή Κοινότητα).

Έτσι, με βάση το διεθνές δίκαιο η Δημοκρατία της Μακεδονίας επέλεξε το όνομά της όπως και η Ελληνική Δημοκρατία επέλεξε το δικό της.

Για λόγους συντομίας όλοι οι λαοί του κόσμου ονομάζουν τις δυο χώρες Μακεδονία (Macedonia)  και Ελλάδα (Greece) αντίστοιχα.

Η απαίτηση της Ελλάδας να αλλάξει erga omnes (για όλες τις χρήσεις) το όνομα της Μακεδονίας είναι, συν τοις άλλοις, και κωμική την στιγμή που η ίδια στο εσωτερικό ονομάζεται Ελλάδα / Ελλάς (αγγλιστί Hellas) ενώ στο εξωτερικό ονομάζεται Greece στις χώρες του δυτικού κόσμου και Yunanistan στις ασιατικές και αφρικανικές χώρες.

Εάν η Ελλάδα θέλει να «λύσει» το όνομα της γειτονικής χώρας, οφείλει να λύσει πρώτα το δικό της πρόβλημα ονομασίας erga omnes στην διεθνή κοινότητα και μετά να ασχοληθεί με το όνομα της Μακεδονίας.

Пара бери киселец = Η Πάρα μαζεύει κίσελετς

Παλιό ερωτικό μακεδονικό τραγούδι από την καρδιά των βαλκανίων.

Η Πάρο και ο Μητσος. Η Πάρο μαζεύει ανοιξιάτικα λουλουδιασμένα χόρτα του αγρού (κισελετς) και ο Μήτσος οργώνει τον κήπο…

 

Spelling	Μακεδονικά	Ελληνικά
Πάρα μπέρι κίσελετς	Пара бери киселец	Η Πάρα μαζεύει κίσελετς
Μητσε όρα γκράντηνα[2х]	Мице ора градина[2х]	Ο Μήτσε οργώνει τον κήπο[2х]
Πάρο λε, σέβντο λε	Паро ле, севдо ле	Πάρο λε, σεβντάς λε
σέβντο λε, Πάρο λε	севдо ле, Паро ле	σεβντάς λε, Πάρο λε
σάρτσε το μι γο ίζγκορε[2х]	срцето ми го изгоре[2х]	Την καρδιά μου έκαψες[2х].
Ντάη μι Πάρο κίσελετς	Дај ми Паро киселец	Δώσε μου Πάρο κίσελετς
ούστε ντα σι όλανταμ[2х]	усте да си оладам[2х]	το χειλάκι μου να δροσίσω[2х]
Πάρο λε, σέβντο λε	Паро ле, севдо ле	Πάρο λε, σεβντάς λε
σέβντο λε, Πάρο λε	севдо ле, Паро ле	σεβντάς λε, Πάρο λε
σάρτσε το μι γο ίζγκορε[2х]	срцето ми го изгоре[2х]	Την καρδιά μου την έκαψες[2х]
Να τη Μήτσε κίσελετς	На ти Мице киселец	Να σου Μήτσε κίσελετς
ούστε ντα σι ολαντησσ[2х]	усте да си оладиш[2х]	το χειλάκι σου να δροσίσεις[2х]
Πάρο λε, σέβντο λε	Паро ле, севдо ле	Πάρο λε, σεβντάς λε
σέβντο λε, Πάρο λε	севдо ле, Паро ле	σεβντάς λε, Πάρο λε
σάρτσε το μι γο ίζγκορε[2х]	срцето ми го изгоре[2х]	την καρδιά μου την έκαψες[2х]
Νε τι σάκαμ κίσελετς	Не ти сакам киселец	Δε θέλω το κίσελετς σου
τουκ τι σάκαμ ούστε το[2х]	тук ти сакам устето[2х]	αλλά θέλω το χειλάκι σου[2х].
Πάρο λε, σέβντο λε	Паро ле, севдо ле	Πάρο λε, σεβντάς λε
σέβντο λε, Πάρο λε	севдо ле, Паро ле	σεβντάς λε, Πάρο λε
σάρτσε το μι γο ίζγκορε[2х]	срцето ми го изгоре[2х]	την καρδιά μου την έκαψες[2х].

ΕΛΛΑΔΑ ΜΙΑ ΧΩΡΑ ΗΡΩΩΝ – ΚΑΙ ΔΙΑΣΤΡΕΒΛΩΣΕΩΝ

Το κείμενο που ακολουθεί είναι μετάφραση άρθρου του Αλέξανδρου Ζαχαρόπουλου το οποίο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Sydney Morning Herald", Αυστραλία, Τετάρτη, Μάρτιος 23, 1994. Η ελεύθερη μετάφραση απο τα αγγλικά στα ελληνικά είναι δική μου.

----- αρχή κειμένου -----

Η διαμάχη για τη Μακεδονία οφείλεται περισσότερο στον ελληνικό τρόπο σκέψης, γράφει ο Αλέξανδρος Ζαχαρόπουλος. (Εφημερίδα "Sydney Morning Herald", Αυστραλία, Τετάρτη, Μάρτιος 23, 1994)

Είναι γεγονός ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της Αυστραλίας υποστήριξαν σε συντριπτική πλειοψηφία τους αγωνιζόμενους Μακεδόνες, και οι περισσότεροι Αυστραλοί θα τους υποστηρίξουν ενστικτωδώς.

Πέρα από αυτό είναι απίθανο περισσότερο από μια χούφτα άνθρωποι (στην Αυστραλία) να κατανοήσουν πλήρως την ελληνική θέση. Αυτό οφείλεται στο ότι δεν έχουν την εμπειρία του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος.

Θυμάμαι ξεκάθαρα ότι τα 12 χρόνια που έζησα στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, κυρίως τη δεκαετία του 1970, προσπάθησαν να ενσταλάξουν μέσα μου την νοοτροπία και την σχεδόν ακλόνητη πίστη περί γνησιότητας και μοναδικότητας του ελληνικού λαού, της γλώσσας και του πολιτισμού (σε αυτά τα τρία θα πρόσθετα και τη “ορθοδοξία” εάν δεν είχε χρειαστεί, οι γονείς μου να δωροδοκήσουν έναν ιερέα προκειμένου να επιτρέψει στην Αγγλικανή προ-γιαγιά μου να βαφτίσει τον αδερφό μου, had not thought the religion irrelevant and in bad taste).

Η νοοτροπία στην οποία αναφέρομαι ήταν ο τρόπος παρουσίασης των γεγονότων προς εμάς (του μαθητές) μέσω εικόνων (παραστάσεων). Κάθε χρόνο, στην σχολική παρέλαση προς τιμή της επετείου της επανάστασης εναντίων “των Τούρκων”, το θέμα περιστρέφονταν γύρω από Έλληνες στρατηγούς που σκότωσαν πολλούς εχθρούς σε μια ημέρα και η παλάμη τους δεν άνοιγε για να αφήσει το σπαθί. Τα βιβλία μας, εκθείαζαν τους Βυζαντινούς βασιλιάδες που πολεμούσαν να κρατήσουν τις εξ ανατολών ορδές εκτός αυτοκρατορίας. Σε όλες τις εποχές της ιστορίας είχαμε Μεγάλους Εξολοθρευτές οι οποίοι  συμπεριλαμβάνονται στο πάνθεον των ηρώων μας.

Η καλλιέργεια στην πίστη της θεωρίας της συνέχειας του ελληνισμού, κόντρα στους νόμους των πιθανοτήτων, ήταν δυνατή μέσω μιας μεθόδου απόκρυψης πληροφοριών και ταυτόχρονα αποτροπής άλλων τρόπων ερμηνείας της ιστορίας. Ως παιδιά δεν είχαμε ούτε την ικανότητα ούτε την διάθεση να διερευνήσουμε τις ανατροπές και τις “προσμίξεις” στην ιστορία του ελληνικού λαού, της γλώσσας και της κουλτούρας. Οι Πελοποννησιακοί πόλεμοι της αρχαιότητας δεν ήταν παρά ένα οικογενειακό καβγαδάκι. Δεν μπορούσε να περάσει από το μυαλό μας η σκέψη ότι η Σπάρτη θα μπορούσε να έχει περισσότερα κοινά πολιτισμικά στοιχεία με την Περσία (με την οποία σχημάτισε συμμαχίες) σε σχέση με την Αθήνα. Μαθαίναμε την μακραίωνη ιστορία του τόπου μας εγκλωβισμένοι μέσα στην αντίθεση / δίπολο Έλληνες και μη-Έλληνες. Αυτός ο τρόπος σκέψης συνεχίζεται μέχρι τις μεγαλύτερες και ώριμες ηλικίες. Η Μελίνα Μερκούρη (το 1981 εργάστηκα ως βοηθός του ανώτερου συμβούλου της, Βασίλη Φωτόπουλο) χρησιμοποίησε αυτόν τον τρόπο σκέψης για να μου πει ότι η σημασία της επιστροφής των Ελγινείων μαρμάρων έγκειται στο γεγονός ότι αποτελούν την καρδιά του σώματος του ελληνικού πολιτισμού ο οποίος κληρονομήθηκε από το αρχαίο παρελθόν. Μέχρι τον πρόσφατο θάνατό της θεωρούσε ότι η σύγχρονη Ελλάδα, ως μοναδικός κληρονόμος, είχε καθήκον να συντηρήσει την οργανική συνοχή εκείνου του σώματος.

Όταν ο Μητροπολίτης Φλώρινας (μια πόλη ακριβώς στα νότια σύνορα της Μακεδονίας) είπε ότι υπάρχουν πολλές πέτρινες στήλες που επιβεβαιώνουν και μαρτυρούν την ελληνικότητά τους, δυστυχώς αντηχούσε τους στίχους ενός επικού ποιήματος του σεβάσμιου Έλληνα ποιητή Γιάννη Ρίτσου.

Μέχρι να εγκαταλείψω την Ελλάδα, δεν μπορούσα να καταλάβω ότι η παιδεία μας ήταν αποτέλεσμα μιας διανοητικής υπεροψίας και ηθικής φτώχιας. Έπρεπε να μάθω για τους έντονες Αφρικανικές και Ασιατικές επιρροές στον πρώιμο πολιτισμό του Αιγαίου. Κατάλαβα ότι ο Αλέξανδρος εξάπλωσε προς ανατολάς όχι τον ελληνικό πολιτισμό αλλά τον τρόμο και την συμφορά. Έμαθα ότι η Θεσσαλονίκη είχε εβραϊκό πολιτισμό που συναγωνίζονταν τη Βιέννη προτού οι Έλληνες συνεργαστούν με τους κατακτητές για την εξολόθρευσή τους. Ντράπηκα όταν ανακάλύψα ότι στην ελληνική περιφέρεια της Μακεδονίας και Θράκης υπάρχουν στην εποχή μας κοινότητες, που αντιμετωπίζονται ως απόβλητοι γιατί η ελληνική δεν είναι η πρώτη τους γλώσσα. Ένοιωσα φρίκη όταν συνειδητοποίησα ότι υφίστανται εκβιαστικό “εξελληνισμό” στον οποίο αντιστέκονται για δεκαετίες. Μακριά από τη χώρα μου γρήγορα έμαθα να μην χρησιμοποιώ τις λέξεις "Γύφτος", "Βλάχος" και "Αρβανίτης" ως κοινές λέξεις βρισιάς όπως συμβαίνει στην Ελλάδα σήμερα.

Όταν η ελληνική κυβέρνηση χρησιμοποίησε τη λέξη "Σκούπα" σαν κωδική ονομασία ενός σχεδίου για την μαζική απομάκρυνση άπορων Αλβανών από την Ελλάδα το 1993, σκέφτηκα σοβαρά να αλλάξω το επίθετό μου.

Είναι περιττό να πω, πως δεν πιστεύω ότι αυτή η πνιγηρά σοβινιστική εκπαίδευση που λάβαμε δεν μπορεί να υπερνικηθεί. Ούτε ότι οι Έλληνες είναι ανίκανοι σήμερα να αποδεχθούν τη διαφορετικότητα. Όταν ο τάφος του Καρόλου Κουν, μια ιδιοφυΐα του μοντέρνου ελληνικού θεάτρου, καλύφθηκε από αντί-Σημιτικά συνθήματα το 1992, ο αθηναϊκός τύπος πολύ γρήγορα καταδίκάσε αυτή την πράξη.

Ωστόσο ακόμη και εάν οι Έλληνες καταδικάζουν τους παλιούς ρατσισμούς, σε σχέση με το μακεδονικό ζήτημα υπάρχει μια εξαιρετικά μικρή διαφοροποίηση από την επίσημη κυβερνητική γραμμή αλλά καμία διαφοροποίηση, εξ όσων έχω ακούσει, μεταξύ των Ελλήνων της Αυστραλίας. Θα έλεγε κανείς ότι οι διαφωνούντες κρατούν χαμηλούς τόνους από φόβο. Οι υπόλοιποι πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η συμβατική μέθοδος διαιώνισης, από το παρελθόν, της ταυτότητάς τους ως Έλληνες – μια μέθοδο που ποτέ οι ίδιοι δεν επέλεξαν – δεν έχει θέση σε έναν σύγχρονο, ανεκτικό και πολιτισμικά διάχυτο κόσμο.

Σημείωση: Ο Δρ. Αλέξανδρος Ζαχαρόπουλος έφυγε από την Ελλάδα μετά την ολοκλήρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά επέστρεψε πολλές φορές κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο University College του Λονδίνου. Εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αυστραλία το 1992.

---- τέλος κειμένου -----

- Το κείμενο στα αγγλικά αναμεταδόθηκε από το mils-news http://b-info.com/places/Macedonia/repu ... -03-28.mle στις 28 Μαρτίου 1994. Το αρχείο ανοίγει με M/S Word.

- Το βρήκα στο μακεδονικό φόρουμ συζητήσεων MAKNEWS http://www.maknews.com/forum/general-discussions/greece-a-land-of-heroes-and-distortions-by-zaharopoulos-t18084.html στις 4 Ιανουαρίου 2010.

Пиринско Цвеке - Πίρινσκο Τσφέκε – Λουλούδι του Πιρίν. (updated)

Macedonian Folklore Dance Ensemble "Tanec" - Pirin Dance from Pirin Part of Macedonia.

Македонски Фолклорен и Играорен Ансанбал ТАНЕЦ - Пиринско Цвеке (Пиринско Оро од пиринскиот дел на Македонија).

Το μακεδονικό μουσικοχορευτικό συγκρότημα ΤΑΝΕΤΣ στο χορό Пиринско Цвеке - Πίρινσκο Τσφέκε – Λουλούδι του Πιρίν.

--------

Πιστεύω ότι στην Ελλάδα είναι αδύνατον να δημιουργηθεί ένα ενιαίο αντιπροσωπευτικό παραδοσιακό συγκρότημα όπως είναι το αντιπροσωπευτικό παραδοσιακό μουσικοχορευτικό συγκρότημα TANEC στη Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Αιτία δεν είναι μόνο οι πολλές διαφορετικές μεταξύ τους παραδοσιακές κουλτούρες οι οποίες, έτσι και αλλιώς, δεν ταιριάζουν μεταξύ τους. Βεβαίως, η διαφορετικότητα δεν είναι πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι ότι στην Ελλάδα οι διαφορετικές παραδοσιακές κουλτούρες δεν αναγνωρίζονται επίσημα από σύγχρονο Ελληνικό κράτος  ως ξεχωριστές αλλά καταπιέζονται προκειμένου να αποδείξουν ντε και καλά ότι είναι ένα και το αυτό: ελληνικές, με αποτέλεσμα να αντιμάχονται μεταξύ τους, μέσω μιας παράλογης “κούρσας φυγής” στο παρελθόν για το ποια από αυτές είναι η ποιο ελληνική, για την ακρίβεια ποια από αυτές έχει ρίζες "αρχαίο"-ελληνικές και με μεγαλύτερη ακρίβεια ποια από αυτές έχει ρίζες στην… μυθολογία! Γι αυτό, στο έτος 2010, διαβάζουμε και ακούμε αρλούμπες με αναφορές σε “ρίζες” μυθολογικές  και δει ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΕΣ. (Ο ΔΙΟΝΥΣΟΣ ήταν μυθικό πρόσωπο και όχι ιστορικό.) Η αρχαιοπληξία είναι κυρίαρχο χαρακτηριστικό της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας.

Αντίθετα η Δημοκρατία της Μακεδονίας ποτέ δεν προσπάθησε να καταπιέσει τις διαφορετικές παραδοσιακές κουλτούρες στην επικράτειά της ούτε επεδίωξε να τις ονομάσει με το ζόρι "μακεδονικές". Εκεί οι Μακεδόνες έχουν την δική τους παραδοσιακή κουλτούρα οι οποία προβάλλεται στα ΜΜΕ κυρίως μέσω του TANEC (υπάρχουν και άλλα αξιόλογα σχήματα) και αντίστοιχα οι Αλβανοί, οι Ρομα, οι Βλάχοι και οι Τούρκοι που ζουν στη Δημοκρατία της Μακεδονίας έχουν τα δικά τους αξιόλογα μουσικοχορευτικά σχήματα τα οποία προβάλλουν την κουλτούρα τους ελεύθερα μέσω των ΜΜΕ και άλλων εκδηλώσεων στην γλώσσα τους με την υποστήριξη του σύγχρονου Μακεδονικού κράτους.

Οπωσδήποτε μεταξύ τους όλες οι παραδοσιακές κουλτούρες έχουν πάρει στοιχεία η μια από την άλλη, όπως συμβαίνει σε όλον τον κόσμο. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι όλες είναι το ίδιο. Παρά το γεγονός των πολιτιστικών ανταλλαγών η κάθε κουλτούρα διατηρεί την διαφορετικότητά της και την ταυτότητά της οι οποίες πρέπει να είναι σεβαστές από όλους.

Τι κοινό έχει η Ελλάδα με την Ελβετία και το Βέλγιο; Ποιά είναι η διαφορά τους;

Διαβάζοντας τα σχόλια στη Δημόσια Διαβούλευση της ιστοσελίδας του Γραφείου του Πρωθυπουργού (http://www.opengov.gr/ypes/?p=327) σχετικά με την «Πολιτική συμμετοχή ομογενών και αλλοδαπών υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα και μακροχρόνια στην Ελλάδα» θυμήθηκα ένα κείμενο που διάβασα πριν από μερικά χρόνια. Το βρίσκω επίκαιρο διότι μέσα από αυτό το κείμενο αναδεικνύεται όχι μόνο το εθνικό πρόβλημα της Ελλάδας αλλά και το… οικονομικό/φορολογικό!

-------αρχή κειμένου-------

Προσέξτε τα συμπεράσματα που βγάζει ο Γεράσιμος Κακλαμάνης στο (βιβλίο του) «Η Ελλάς ως κράτος δικαίου» όταν συγκρίνει τα ευρωπαϊκά συντάγματα με το ελληνικό.

Λέει πως όταν το ελληνικό σύνταγμα θέλει να αποσαφηνίσει και να διευκρινίσει νομικές έννοιες, καταφεύγει κυρίως στο γαλλικό και το αγγλικό σύνταγμα.

Όμως, όταν χρειάζεται να διευκρινιστούν αφηρημένες έννοιες όπως «λαός» και «έθνος» που εμπλέκονται κατ’ ανάγκην με τις νομικές, τότε προστρέχει εις επικουρίαν στο ελβετικό και στο βελγικό σύνταγμα.

Είναι βέβαιο πως οι Έλληνες συνταγματολόγοι, παρά τη νομική σοφία τους, είναι απολύτως αδύνατο να κάνουν μια τέτοια πραγματικά ιδιοφυή παρατήρηση. Διότι αυτή η παρατήρηση προϋποθέτει γνώση κατά πολύ υπερβαίνουσα την ειδικότητα του νομικού. (Άλλωστε, από νομικούς τα πάμε καλά σ’ αυτόν τον τόπο, από φιλοσοφημένους νόες δεν πάμε καλά).

Τι κοινό, λοιπόν, έχει η Ελλάδα με την Ελβετία και το Βέλγιο; Μα, και οι τρεις χώρες είναι πολυεθνικές. Και τα κράτη τεχνητά.[1] Το Βέλγιο προέκυψε από συνένωση Γάλλων (Βαλόνων) και Ολλανδών (Φλαμανδών) και η Ελβετία είναι τριεθνικό κράτος αποτελούμενο από Γερμανούς, Γάλλους και Ιταλούς.

Αν, συνεπώς, τα ελληνικά συντάγματα επεξεργάζονται νομικά τις αφηρημένες έννοιες «λαός» και «έθνος» με βάση την ελβετική και αργότερα την βελγική νομική εμπειρία, σημαίνει πως κάποτε προέκυψε η ανάγκη να «κουκουλωθεί» νομικίστικα το γεγονός πως η σύγχρονη Ελλάδα ούτε ενιαία εθνότητα έχει ούτε ενιαία λαότητα. Είναι χώρα πολυεθνική, και δεν εννοούμε πως υπάρχουν αναγνωρισμένες και μη μειονότητες, αυτές είναι μια άλλη ιστορία, εννοούμε πως δεν υπάρχει ενιαία εθνική συνείδηση, πράμα που γίνεται καταφάνερο σήμερα, που το ΠΑΣΟΚ[2] κατήργησε τον τεχνητό δεσμό που συνείχε εθνικά εμάς τους Έλληνες.

Τώρα που δεν μας υποχρεώνει ο χωροφύλακας να είμαστε ντε και καλά καλοί Έλληνες (εθνικόφρονες), βγήκε στην επιφάνεια ο οχετός της εχθρότητας ανάμεσα στις ποικίλες φατρίες που κατοικούν σ’ αυτόν τον τόπο, που δεν είναι καν μειονότητες, αλλά ακριβώς φατρίες, δηλαδή κοινωνικές ομάδες οργανωμένες κατά το συγγενικό σύστημα της ομοαιμίας, στην οποία πρέπει να συμπεριληφθούν και οι παραλλαγές της παραδοσιακής αδελφοποίησης, όπως η κουμπαριά.

Σ’ αυτόν τον τόπο δεν κατοικούν άνθρωποι της ίδιας εθνότητας αλλά ομάδες συγγενών με μια ευρεία έννοια. Αυτός, άλλωστε, είναι ο λόγος που παρατηρούμε εδώ ένα φαινόμενο που δεν υπάρχει σε καμιά άλλη χώρα της Ευρώπης:

Η Αθήνα και τα άλλα μεγάλα αστικά κέντρα είναι γεμάτα από τοπικιστικούς συλλόγους. Ακόμα και καφενεία δικά τους έχουν οι «συμπατριώτες», που δυσκολεύονται να νοιώσουν τους εαυτούς τους σαν πατριώτες, γιατί αδυνατούν να αφομοιωθούν μέσα στον κοινωνικό περίγυρο μέσα στον οποίο ζουν. Και είκοσι χρόνια να ζει στην Αθήνα, ας πούμε ο Σπαρτιάτης, θα συνεχίσει να τρέχει να συναντήσει άλλους Σπαρτιάτες «πατριωτάκια». Νοιώθει λιγότερο εχθρικά ανάμεσά τους. Όλοι οι άλλοι Έλληνες είναι «ξένοι» και συνεπώς δυνάμει εχθροί.

Αυτό σημαίνει πως οι λαότητες που κατοικούν στην Ελλάδα δεν απόχτησαν ακόμα την αναγκαία ομογενοποιήση, ώστε να προκύψει μια ελληνική εθνότητα της προκοπής. Η νεοελληνική εθνότητα βρίσκεται υπό διαμόρφωσιν.

[…]

Ο όρος «πολίτης» δε διευκρινίστηκε ποτέ ούτε απ’ το ελληνικό σύνταγμα ούτε απ’ τους ελληνικούς νόμους, λέει ο Κακλαμάνης. Ενώ αντίθετα, οι όροι «εθνικότητα» και «Έλλην» τυγχάνουν νομικής προστασίας, τη στιγμή που ως όροι πολιτιστικοί και όχι νομικοί θα περίμενε κανείς αυτοί να είναι αυτονόητοι και όχι ο όρος πολίτης, που ως νομικός όρος χρειάζεται νομική επεξεργασία. Ωστόσο συμβαίνει εντελώς το αντίθετο. Διότι αν δεν ορίσουμε νομικά την έννοια «Έλλην» δε θα ξέρουμε ποιος είναι Έλλην σ’ έναν τόπο όπου ζουν μπερδεμένες πολλές εθνότητες.

Εδώ, σ’ αυτόν τον τόπο, δεν είναι αυτονόητο ποιος είναι και ποιος δεν είναι Έλλην. Κανονικά, Έλλην θα έπρεπε να είναι ο κάθε Έλλην πολίτης. Όμως, το είπαμε, οι όροι «πολίτης» και «Έλλην» είναι διαχωρισμένοι εδώ. Κι έτσι, δεν ξέρουμε ποιος είναι «Έλλην πολίτης» παρόλο που ξέρουμε ποιος είναι Έλλην: Έλλην είναι αυτός που έχει πιστοποιητικό ελληνικότητας από… τον παπά της ενορίας κι από τον χωροφύλακα!

Όσο για τον πολίτη, αυτόν άστον να κουρεύεται. Κι ύστερα ζητάμε ευσυνειδησία από τους Έλληνες πολίτες. Γιατί, λοιπόν, να πληρώσουν φόρους αφού η υπόστασή τους ως πολίτες δεν είναι νομικά διευκρινισμένη; Κι έτσι, ενώ αισθανόμαστε υπερήφανοι ως Έλληνες, κάνουμε ότι μπορούμε για να μην υπάρχει Ελλάδα. Είναι αυτό που ονομάστηκε από τον Σπ. Ζαμπέλιο «εθνική σχοζοφρένεια».[3]

-------τέλος κειμένου-------

[1]. Η διαφορά είναι οτι τα πολυεθνικά κράτη Ελβετία και Βέλγιο, σήμερα, έγιναν ευρωπαϊκά κράτη της προκοπής με σταθερές οικονομίες σε αντίθεση με την  Ελλάδα που ούτε την πολυεθνική της σύνθεση αναγνωρίζει και ούτε έγινε ευρωπαϊκό κράτος της προκοπης ειδικά στο θέμα της οικονομίας παρά τον πακτωλό χρημάτων απο την Ε.Ε.

[2]. Αναφέρεται στις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του 1980.

[3]. Το κείμενο είναι από το βιβλίο «ΙΣΤΟΡΙΑ (κωμικοτραγική) ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1830-1974», Β. Ραφαηλίδη, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, σελίδες 455-457.