Τι κοινό έχει η Ελλάδα με την Ελβετία και το Βέλγιο; Ποιά είναι η διαφορά τους;

Διαβάζοντας τα σχόλια στη Δημόσια Διαβούλευση της ιστοσελίδας του Γραφείου του Πρωθυπουργού (http://www.opengov.gr/ypes/?p=327) σχετικά με την «Πολιτική συμμετοχή ομογενών και αλλοδαπών υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα και μακροχρόνια στην Ελλάδα» θυμήθηκα ένα κείμενο που διάβασα πριν από μερικά χρόνια. Το βρίσκω επίκαιρο διότι μέσα από αυτό το κείμενο αναδεικνύεται όχι μόνο το εθνικό πρόβλημα της Ελλάδας αλλά και το… οικονομικό/φορολογικό!

-------αρχή κειμένου-------

Προσέξτε τα συμπεράσματα που βγάζει ο Γεράσιμος Κακλαμάνης στο (βιβλίο του) «Η Ελλάς ως κράτος δικαίου» όταν συγκρίνει τα ευρωπαϊκά συντάγματα με το ελληνικό.

Λέει πως όταν το ελληνικό σύνταγμα θέλει να αποσαφηνίσει και να διευκρινίσει νομικές έννοιες, καταφεύγει κυρίως στο γαλλικό και το αγγλικό σύνταγμα.

Όμως, όταν χρειάζεται να διευκρινιστούν αφηρημένες έννοιες όπως «λαός» και «έθνος» που εμπλέκονται κατ’ ανάγκην με τις νομικές, τότε προστρέχει εις επικουρίαν στο ελβετικό και στο βελγικό σύνταγμα.

Είναι βέβαιο πως οι Έλληνες συνταγματολόγοι, παρά τη νομική σοφία τους, είναι απολύτως αδύνατο να κάνουν μια τέτοια πραγματικά ιδιοφυή παρατήρηση. Διότι αυτή η παρατήρηση προϋποθέτει γνώση κατά πολύ υπερβαίνουσα την ειδικότητα του νομικού. (Άλλωστε, από νομικούς τα πάμε καλά σ’ αυτόν τον τόπο, από φιλοσοφημένους νόες δεν πάμε καλά).

Τι κοινό, λοιπόν, έχει η Ελλάδα με την Ελβετία και το Βέλγιο; Μα, και οι τρεις χώρες είναι πολυεθνικές. Και τα κράτη τεχνητά.[1] Το Βέλγιο προέκυψε από συνένωση Γάλλων (Βαλόνων) και Ολλανδών (Φλαμανδών) και η Ελβετία είναι τριεθνικό κράτος αποτελούμενο από Γερμανούς, Γάλλους και Ιταλούς.

Αν, συνεπώς, τα ελληνικά συντάγματα επεξεργάζονται νομικά τις αφηρημένες έννοιες «λαός» και «έθνος» με βάση την ελβετική και αργότερα την βελγική νομική εμπειρία, σημαίνει πως κάποτε προέκυψε η ανάγκη να «κουκουλωθεί» νομικίστικα το γεγονός πως η σύγχρονη Ελλάδα ούτε ενιαία εθνότητα έχει ούτε ενιαία λαότητα. Είναι χώρα πολυεθνική, και δεν εννοούμε πως υπάρχουν αναγνωρισμένες και μη μειονότητες, αυτές είναι μια άλλη ιστορία, εννοούμε πως δεν υπάρχει ενιαία εθνική συνείδηση, πράμα που γίνεται καταφάνερο σήμερα, που το ΠΑΣΟΚ[2] κατήργησε τον τεχνητό δεσμό που συνείχε εθνικά εμάς τους Έλληνες.

Τώρα που δεν μας υποχρεώνει ο χωροφύλακας να είμαστε ντε και καλά καλοί Έλληνες (εθνικόφρονες), βγήκε στην επιφάνεια ο οχετός της εχθρότητας ανάμεσα στις ποικίλες φατρίες που κατοικούν σ’ αυτόν τον τόπο, που δεν είναι καν μειονότητες, αλλά ακριβώς φατρίες, δηλαδή κοινωνικές ομάδες οργανωμένες κατά το συγγενικό σύστημα της ομοαιμίας, στην οποία πρέπει να συμπεριληφθούν και οι παραλλαγές της παραδοσιακής αδελφοποίησης, όπως η κουμπαριά.

Σ’ αυτόν τον τόπο δεν κατοικούν άνθρωποι της ίδιας εθνότητας αλλά ομάδες συγγενών με μια ευρεία έννοια. Αυτός, άλλωστε, είναι ο λόγος που παρατηρούμε εδώ ένα φαινόμενο που δεν υπάρχει σε καμιά άλλη χώρα της Ευρώπης:

Η Αθήνα και τα άλλα μεγάλα αστικά κέντρα είναι γεμάτα από τοπικιστικούς συλλόγους. Ακόμα και καφενεία δικά τους έχουν οι «συμπατριώτες», που δυσκολεύονται να νοιώσουν τους εαυτούς τους σαν πατριώτες, γιατί αδυνατούν να αφομοιωθούν μέσα στον κοινωνικό περίγυρο μέσα στον οποίο ζουν. Και είκοσι χρόνια να ζει στην Αθήνα, ας πούμε ο Σπαρτιάτης, θα συνεχίσει να τρέχει να συναντήσει άλλους Σπαρτιάτες «πατριωτάκια». Νοιώθει λιγότερο εχθρικά ανάμεσά τους. Όλοι οι άλλοι Έλληνες είναι «ξένοι» και συνεπώς δυνάμει εχθροί.

Αυτό σημαίνει πως οι λαότητες που κατοικούν στην Ελλάδα δεν απόχτησαν ακόμα την αναγκαία ομογενοποιήση, ώστε να προκύψει μια ελληνική εθνότητα της προκοπής. Η νεοελληνική εθνότητα βρίσκεται υπό διαμόρφωσιν.

[…]

Ο όρος «πολίτης» δε διευκρινίστηκε ποτέ ούτε απ’ το ελληνικό σύνταγμα ούτε απ’ τους ελληνικούς νόμους, λέει ο Κακλαμάνης. Ενώ αντίθετα, οι όροι «εθνικότητα» και «Έλλην» τυγχάνουν νομικής προστασίας, τη στιγμή που ως όροι πολιτιστικοί και όχι νομικοί θα περίμενε κανείς αυτοί να είναι αυτονόητοι και όχι ο όρος πολίτης, που ως νομικός όρος χρειάζεται νομική επεξεργασία. Ωστόσο συμβαίνει εντελώς το αντίθετο. Διότι αν δεν ορίσουμε νομικά την έννοια «Έλλην» δε θα ξέρουμε ποιος είναι Έλλην σ’ έναν τόπο όπου ζουν μπερδεμένες πολλές εθνότητες.

Εδώ, σ’ αυτόν τον τόπο, δεν είναι αυτονόητο ποιος είναι και ποιος δεν είναι Έλλην. Κανονικά, Έλλην θα έπρεπε να είναι ο κάθε Έλλην πολίτης. Όμως, το είπαμε, οι όροι «πολίτης» και «Έλλην» είναι διαχωρισμένοι εδώ. Κι έτσι, δεν ξέρουμε ποιος είναι «Έλλην πολίτης» παρόλο που ξέρουμε ποιος είναι Έλλην: Έλλην είναι αυτός που έχει πιστοποιητικό ελληνικότητας από… τον παπά της ενορίας κι από τον χωροφύλακα!

Όσο για τον πολίτη, αυτόν άστον να κουρεύεται. Κι ύστερα ζητάμε ευσυνειδησία από τους Έλληνες πολίτες. Γιατί, λοιπόν, να πληρώσουν φόρους αφού η υπόστασή τους ως πολίτες δεν είναι νομικά διευκρινισμένη; Κι έτσι, ενώ αισθανόμαστε υπερήφανοι ως Έλληνες, κάνουμε ότι μπορούμε για να μην υπάρχει Ελλάδα. Είναι αυτό που ονομάστηκε από τον Σπ. Ζαμπέλιο «εθνική σχοζοφρένεια».[3]

-------τέλος κειμένου-------

[1]. Η διαφορά είναι οτι τα πολυεθνικά κράτη Ελβετία και Βέλγιο, σήμερα, έγιναν ευρωπαϊκά κράτη της προκοπής με σταθερές οικονομίες σε αντίθεση με την  Ελλάδα που ούτε την πολυεθνική της σύνθεση αναγνωρίζει και ούτε έγινε ευρωπαϊκό κράτος της προκοπης ειδικά στο θέμα της οικονομίας παρά τον πακτωλό χρημάτων απο την Ε.Ε.

[2]. Αναφέρεται στις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του 1980.

[3]. Το κείμενο είναι από το βιβλίο «ΙΣΤΟΡΙΑ (κωμικοτραγική) ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1830-1974», Β. Ραφαηλίδη, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, σελίδες 455-457.